Edvard I. Moser – psycholog i neurobiolog nagrodzony Noblem
Norweg Edvard I. Moser studiował matematykę i statystykę, a także psychologię i neurobiologię, ale to odkrycia w tej ostatniej dziedzinie przyniosły mu Nagrodę Nobla, najwyższe wyróżnienie w świecie nauki. Badacz otrzymał ją za badania nad pamięcią przestrzenną.
Komitet Noblowski poinformował w poniedziałek, że Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymało troje naukowców – John O’Keefe oraz małżeństwo May-Britt i Edvard I. Moser. Badaczy wyróżniono za wyjaśnienie tego, w jaki sposób orientujemy się i poruszamy w przestrzeni, jak zapamiętujemy różne miejsca, w których przebywamy i jak odnajdujemy się w naszym otoczeniu.
Kiedy w Sztokholmie ogłaszano laureatów Nobli, Moser podróżował na pokładzie samolotu lecącego do Monachium. Jak podaje agencja DPA, o nagrodzie dowiedział się po wylądowaniu, gdy odbierał bagaż. Zadzwonił do niego prof. Tobias Bonhoeffer z Max-Planck-Institut fur Neurobiologie w Martinsried, gdzie noblista będzie prowadzić badania przez trzy tygodnie. Zaskoczony Moser otrzymał bukiet kwiatów od przedstawiciela linii lotniczej, którą podróżował. \"Pytał mnie: +Tobias, co się dzieje? Nic nie rozumiem+\" - powiedział Bonhoeffer DPA.
Edvard Moser urodził się 27 kwietnia 1962 r. w Alesund w Norwegii. Z May-Britt, z którą są małżeństwem od ponad 30 lat, mają dwie córki w wieku 23 i 19 lat.
Badacz obronił się na Uniwersytecie w Oslo w dziedzinie matematyki i statystyki (1985 r.) oraz psychologii i neurobiologii (1990 r.). Na tej samej uczelni, w 1995 r. otrzymał tytuł doktora w dziedzinie neurofizjologii. W latach 1994-96 pracował w Centre of Neuroscience Univeristy of Edinburgh, w ramach stypendium po doktoracie prowadził też doświadczenia w laboratorium trzeciego z tegorocznych noblistów, Johna O\\'Keefe na University College w Londynie.
Do Norwegii Moser wrócił w 1996 r. i objął pozycję profesora nadzwyczajnego na Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii w Trondheim. W tym samym roku otrzymał tytuł profesora z dziedziny nauk neurologicznych. W 2002 r. został dyrektorem założonego przez siebie na uniwersytecie w Trondheim Centre for the Biology of Memory, a w 2007 r. założył też Kavli Institute for Systems Neuroscience.
Badania prowadzone razem z żoną zaowocowały odkryciem w 2005 r. komórek siatkowych zlokalizowanych w korze śródwęchowej. Razem z komórkami miejsca, które w 1971 r. odkrył John O’Keefe, stanowią one składnik układu pozycjonowania w mózgu, czyli naszego wewnętrznego systemu GPS.
Moser jest laureatem wielu nagród; wiele z nich otrzymał razem z żoną i Johnem O’Keefem, w tym m.in. Louisa Gross Horwitz Prize (2013 r.) oraz Karl Spencer Lashley Award. Jest członkiem Norweskiej Akademii Nauk oraz Norweskiej Akademii Nauk Technicznych. W 2014 r. został wybrany na członka Amerykańskiej Akademii Nauk. Jest to uważane za jedno z najwyższych wyróżnień dla naukowców z dziedziny nauk przyrodniczych, medycznych, ścisłych i technicznych. (PAP)
jjj/ mrt/ malk/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
