Powiedzenie, że praktyka czyni mistrza, może być trochę przesadzone. Międzynarodowa grupa badaczy na przykładzie szachów i muzyki oceniła, że liczba powtórzeń jakiejś czynności nie jest wystarczającym wytłumaczeniem dla różniącego ludzi poziomu umiejętności.
Innymi słowy, potrzeba nie tylko ciężkiej pracy, aby stać się ekspertem. Psycholog Zach Hambrick z Michigan State University twierdzi, że talent i inne czynniki też mają znaczenie w dochodzeniu do mistrzostwa.
"Choć praktyka jest istotna, aby osiągnąć wyjątkowy poziom umiejętności, to nasze badanie wskazuje, że potrzeba czegoś więcej" - powiedział Hambrick.
Debata na temat tego, jak ludzie stają się mistrzami w danej dziedzinie, toczy się od ponad wieku. Wielu teoretyków utrzymuje, że tysiące godzin ćwiczeń wystarczą, aby osiągnąć ten status.
Badacz się z tym nie zgadza. "Dowody stanowią jasno, że niektóre osoby osiągają wybitny poziom umiejętności bez ciągłego powtarzania, podczas gdy inne nigdy do tego nie dojdą nawet po wielu godzinach prób" - napisał Hambrick.
Badacz i jego koledzy przeanalizowali 14 badań na temat graczy szachowych i muzyków, skupiających się szczególnie na liczbie ćwiczeń i różnicach w wynikach. Ocenili, że praktyka odpowiada za jedną trzecią różnic w wynikach osiąganych zarówno w muzyce, jak i szachach.
Zatem reszta - zdaniem Hambricka - może być wytłumaczona czynnikami takimi jak inteligencja, wrodzone zdolności, a także wiek, w którym ludzie zaczynają zajmować się daną aktywnością. Poprzednie badanie Hambricka sugerowało, że pojemność pamięci roboczej - ściśle powiązanej z inteligencją - może też być decydującym parametrem w kwestii, czy jest się w czymś dobrym, czy wybitnym.
Konkluzja, że praktyka jednak nie czyni mistrza, stoi w sprzeczności z opinią, że każdy poprzez ciężką pracę może osiągnąć mistrzostwo, jednak Hambrick twierdzi, że jest "światełko w tunelu".
"Jeśli ludziom przedstawi się dokładną ocenę ich umiejętności i wynikające z nich prawdopodobieństwo osiągnięcia określonych celów, będą mieli możliwość skłonić się ku dziedzinie, w której istnieje realna szansa osiągnięcia sukcesu poprzez sumienne ćwiczenia" - powiedział psycholog.
W badaniu uczestniczyli ponadto naukowcy z amerykańskich Rice University, Southern Illinois University, Brunel University z Wielkiej Brytanii oraz australijskiego Edith Cowan University. (PAP)
mrt/ ula/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
