Projekt "Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych Arturówek jako modelowe podejście do rekultywacji zbiorników miejskich" to wspólne przedsięwzięcie Uniwersytetu Łódzkiego, miasta i Łódzkiej Spółki Infrastrukturalnej. Nowatorską metodę opracowali naukowcy z Katedry Ekologii Stosowanej na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŁ oraz Centrum Ekohydrologii UNESCO w Łodzi.

Realizacja projektu rozpoczęła się w 2010 roku, a 11 lipca tego roku dokonano odbioru technicznego wszystkich przeprowadzonych prac oraz zbadano czystość wody. Według przedstawicieli magistratu wyniki badań są bardzo dobre i nic nie stoi na przeszkodzie, aby łodzianie mogli bezpiecznie korzystać z tego kąpieliska.

Wiceprezydent Łodzi Krzysztof Piątkowski podkreślił, że projekt miał wymiar środowiskowy, ekonomiczny i społeczny. "Jest to inicjatywa tym cenniejsza, że dzięki jej realizacji zbiorniki wodne w Arturówku znowu są do dyspozycji łodzian i spełniają swoje zadanie, są azylem dla łodzian, którzy nie wyjeżdżają z miasta w wakacje" - powiedział w piątek Piątkowski.

Zbiorniki wodne w Arturówku są ulubionym teren rekreacyjnym mieszkańców Łodzi i jednym z głównych miejsc wakacyjnego wypoczynku. Podejmowane w przeszłości próby poprawy jakości wody, m.in. poprzez usuwanie osadów dennych, nie przynosiły trwałej poprawy. Tym razem do poprawy jakości wody kluczem była ekohydrologia, czyli analiza procesów hydrologicznych i ich przełożenie na procesy biologiczne.

Teren rekultywacji obejmował źródłowy odcinek rzeki Bzury i zespół trzech zbiorników Arturówek o łącznej powierzchni ponad 6,5 ha. Zbiornik o najmniejszej powierzchni został przekształcony w system sedymentacyjno-biofiltracyjny, który pozwolił na poprawę jakości wody, głównie poprzez eliminację zawiesiny dopływającej Bzurą.

Dwa kolejne zbiorniki służą do celów rekreacyjnych. W ramach projektu dokonano m.in. zmiany hydrodynamiki zbiorników, powstały też konstrukcje buforowych stref roślinności dla redukcji spływów powierzchniowych oraz konstrukcje wysp pływających w celu ograniczenia substancji biogenicznych.

Jednym z podstawowych wskaźników poprawy jakości wody będzie ograniczenie występowania toksycznych zakwitów sinicowych, co ma kluczowe znaczenie w przypadku zbiorników o charakterze rekreacyjnym.

Według naukowców istotą ekohydrologii jest wykorzystanie wiedzy o możliwościach kształtowania procesów biologicznych dla poprawy jakości wody - przez regulowanie hydrologii rzek i jezior, i wykorzystanie struktury szaty roślinnej, która wpływa na procesy retencji wody, blokowanie pestycydów, metali ciężkich i pierwiastków biogennych, jak fosfor czy azot.

Całkowity koszt przedsięwzięcia w Arturówku to ponad 1,2 mln euro. Niemal pół miliona euro to dofinansowanie Komisji Europejskiej w ramach programu LIFE+, ponad 450 tys. euro przekazał Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a wkład miasta wynosił prawie 660 tys. złotych.

Kompleks rekreacyjny "Arturówek" położony jest w północnej części Łodzi w dzielnicy Bałuty, na skraju liczącego ponad 1200 ha kompleksu leśnego - Lasu Łagiewnickiego. Wokół zbiorników znajdują się liczne ścieżki przeznaczone do spacerów i wycieczek rowerowych oraz place zabaw dla dzieci czy miejsca na pikniki. Cały kompleks wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich rozciągającego się pomiędzy Łodzią, Strykowem i Brzezinami.

PAP - Nauka w Polsce

szu/ agt/