Kompleks związek-kation. Źródło: ACS

Polacy opracowali cząsteczki, które przestają świecić w obecności zanieczyszczeń metalami

Polscy chemicy opracowali nowe cząsteczki, które da się rozpuścić w wodzie i które przestają świecić w obecności wybranych jonów metali. W przyszłości mogą pomóc szybciej identyfikować zanieczyszczenia w próbkach z rzek i jezior.

  • Fot. Grzegorz Krzyżewski/ ICHF PAN
    Nagrody

    Mateusz Zarzeczny z FUW zdobywcą Złotego Medalu Chemii 2025

    Mateusz Zarzeczny z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego otrzymał Złoty Medal Chemii 2025. Jego zwycięska praca dyplomowa „Wielopoziomowa kontrola właściwości chiroptycznych w morfologicznie chiralnych fazach ciekłokrystalicznych”. W tym roku do konkursu zgłoszono aż 61 prac z 15 uczelni - podali organizatorzy.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Nowy nanokatalizator z UW przekształca odpadowy glicerol i CO2 w cenny surowiec

    Naukowcy z Wydziału Chemii UW opracowali nanokatalizator, który w łagodnych i ekologicznych warunkach umożliwia przekształcanie odpadowego glicerolu oraz dwutlenku węgla w węglan glicerolu. To związek wykorzystywany m.in. w bateriach litowo-jonowych, bioplastikach i farmacji.

  • Fot. Adobe Stock

    Magnetyt w kuchni molekularnej nauki

    Magnetyt to tani i znany tlenek żelaza, który łatwo steruje się magnesem. Zespół z Uniwersytetu w Białymstoku sprawdził, jak „doprawienie” go śladowymi ilościami metali może dodać mu nowych funkcji: świecenia i hamowania wzrostu drobnoustrojów. Efekt zależy od przyprawy — i otwiera różne ścieżki zastosowań.

  • Fot. Adobe Stock

    Światło zamiast pieca w procesie wytwarzania formaldehydu

    Materiał, który pod wpływem światła widzialnego zamienia surowiec chemiczny w gotowy produkt – w temperaturze pokojowej i pod zwykłym ciśnieniem. To polska koncepcja zielonej alternatywy dla gorących, energochłonnych procesów przemysłowych wytwarzania formaldehydu.

  • Fot. Adobe Stock

    Mielenie – ekologiczny przepis z WAT na nagrodzone Noblem MOF-y

    Nagrodzone tegorocznym Noblem z chemii struktury metaloorganiczne o wyjątkowych właściwościach są otrzymywane m.in. w Wojskowej Akademii Technicznej. Do otrzymywania MOF-ów stosujemy metodę mechanochemiczną – mówi PAP prof. dr hab. inż. Jerzy Choma z Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT.

  • Fot. Adobe Stock

    Prof. Lewiński: pora na polski program badań cząstek opisywanych przez noblistów

    Nagroda Nobla dla badaczy polimerów koordynacyjnych może zdynamizować polskie prace w tej dziedzinie – ocenił w rozmowie z PAP prof. Janusz Lewiński z Politechniki Warszawskiej. Dodał, że od lat bezskutecznie zabiega o stworzenie takiego programu badań w naszym kraju.

  • Fot. Adobe Stock

    Prof. Sęk: MOF-y są jak chemiczne klocki magnetyczne

    Zauważone przez komitet noblowski szkielety metaloorganiczne (MOF) można porównać do klocków magnetycznych: metalowych kulek połączonych patyczkami. Z MOF-ów tworzyć można porowate materiały zdolne do magazynowania z góry zadanych substancji, np. wodoru – powiedział prof. Sławomir Sęk z Uniwersytetu Warszawskiego.

  • 08.10.2025 EPA/FREDRIK SANDBERG/TT
    Nagrody

    Nobel z chemii za „dziurawe kryształy” z wielkim potencjałem zastosowań

    Tegoroczna Nagroda Nobla z chemii przypadła Susumu Kitagawie, Richardowi Robsonowi oraz Omarowi M. Yaghiemu - „za rozwój szkieletów metaloorganicznych”. Chodzi o nową architekturę molekularną materiałów zawierających wolne przestrzenie. Można je wykorzystać m.in. w usuwaniu toksycznych gazów czy magazynowaniu energii.

  • 08.10.2025 EPA/FREDRIK SANDBERG/TT

    Nobel z chemii/ Prof. Kulesza: noblista Omar Yaghi ma ogromną pasję do chemii

    Jeden z trójki tegorocznych zdobywców Nobla z chemii – Omar Yaghi – to bardzo zdolny, niezwykle pracowity człowiek i świetny eksperymentator. Ma ogromną pasję do chemii – ocenił prof. Paweł Kulesza, który współpracował z noblistą w USA.

Najpopularniejsze

  • Kompleks związek-kation. Źródło: ACS

    Polacy opracowali cząsteczki, które przestają świecić w obecności zanieczyszczeń metalami

  • W ocieplającym się klimacie niedźwiedzie zmieniają menu

  • Minister nauki: nakłady na naukę wciąż są dalekie od wystarczających

  • Toksyczny pigment w grobach kobiet sprzed 2 tys. lat

  • Podczerwień i sztuczna inteligencja przyspieszają diagnozę endometriozy

  • Fot. Adobe Stock

    Składnik czekolady może opóźniać starzenie

  • Gwałtowny wzrost liczby młodych korzystających z opieki zdrowia psychicznego

  • Naukowiec z NASA: kometa, znana jako Gwiazda Betlejemska, mogła być na kursie kolizyjnym z Ziemią

  • W. Brytania/ Naukowcy: ludzie potrafili rozpalać ogień już 400 tys. lat temu

  • Sztuczna inteligencja przewiduje zachowania pieszych, zwiększając bezpieczeństwo na drodze

Warszawa, 09.07.2025. Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek. PAP/Albert Zawada

Dwa lata rządu/ Minister nauki: projekt noweli ustawy o PAN i e-dyplomy wśród ważnych przedsięwzięć resortu

Projekt noweli ustawy o Polskiej Akademii Nauki, e-dyplomy, tworzenie fabryk sztucznej inteligencji czy wygospodarowanie środków na remonty i budowę akademików - to zdaniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego Marcina Kulaska ważne przedsięwzięcia resortu kończącego się roku.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera