Prestiżowy grant ERC dla prof. Stefana Dziembowskiego z UW

W ramach grantu naukowiec z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW otrzyma 2,4 mln euro na realizację programu PROCONTRA. To badania z zakresu kryptografii - wiedzy o szyfrowaniu i utajnianiu wiadomości.

Jego badania będą dotyczyć inteligentnych kontraktów. W uproszczeniu są to umowy, których forma zapisu przypomina program komputerowy. Konieczne jest opracowanie zaawansowanych technik kryptograficznych wykorzystujących ich działanie.

O badaniach prof. Dziembowskiego poinformował w komunikacie na swojej stronie Uniwerystet Warszawski.

Inteligentne kontrakty (ang. smart contracts) można określić „informatycznym odpowiednikiem” umów prawnych. Pojęcie to pojawiło się w l. 90. XX w., ale ostatnio zyskało na popularności, głównie dzięki rozwojowi tzw. technologii blockchain, która dostarcza narzędzi do zapisywania i wykonywania tych kontraktów.

“Są one zapisywane w języku przypominającym język programowania, dzięki czemu zawsze pozostają jednoznaczne i, w przeciwieństwie do umów pisanych językiem naturalnym, ich interpretacja nie podlega sporom” – tłumaczy cytowany przez UW prof. Stefan Dziembowski.

Przedmiotem badań w ramach projektu PROCONTRA będą protokoły kryptograficzne, czyli algorytmy wchodzące w interakcje z inteligentnymi kontraktami.

“Prostym przykładem takich protokołów może być gra w szachy, w której inteligentny kontrakt odpowiada za uczciwość rozgrywki, np. za to, żeby nie można było wykonać niedozwolonych ruchów figurami, a protokół zawiera instrukcje dla każdej ze stron dotyczącą tego, jak ma się zachowywać w celu wykonania ruchu w grze” – mówi prof. Dziembowski.

Dodaje przy tym, że w praktyce mogą być wykorzystywane znacznie bardziej skomplikowane protokoły, uwzględniające m.in. większą liczbę uczestników.

UW wskazuje, że wśród potencjalnych zastosowań protokołów wykorzystujących inteligentne kontrakty są zwłaszcza transakcje dokonywane w tzw. internecie rzeczy, gdzie pojawia się konieczność zawierania umów między urządzeniami – bez ingerencji człowieka.

“Projekt PROCONTRA ma celu przekształcenie tej rodzącej się dziedziny w dojrzałą naukę. W szczególności celem grantu jest stworzenie teorii protokołów opartych na inteligentnych kontraktach, wraz z modelem bezpieczeństwa, formalnymi dowodami i zestawem narzędzi matematycznych służących analizie ich bezpieczeństwa” – mówi prof. Dziembowski. I dodaje: “W ramach projektu będziemy też tworzyć nowe protokoły tego typu oraz analizować protokoły już istniejące. Przykładowo, będziemy się zajmować się tzw. protokołami off-chain, które służą przeniesieniu znacznej części operacji poza główny blockchain, przy zachowaniu tych samych gwarancji bezpieczeństwa”.

Realizacja projektu PROCONTRA w ramach grantu ERC oraz dzięki wykorzystaniu innych źródeł finansowania przyczyni się do powstania na Uniwersytecie Warszawskim pierwszego w Polsce akademickiego centrum rozwoju blockchainaoraz technologii inteligentnych kontraktów.

Prace prof. Dziembowskiego otrzymały m.in. nagrody „Best Paper Awards” podczas konferencji Eurocrypt oraz IEEE Symposium on Security & Privacy.

Prof. Dziembowski związany był z kilkoma zagranicznymi instytucjami naukowymi. Staż podoktorski odbywał m.in. na Uniwersytecie La Sapienza w Rzymie. Jako pracownik tej uczelni w 2007 roku otrzymał Starting Grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych. Wkrótce realizację projektu badawczego pt. „Cryptography and no-trusted machines” przeniósł na Uniwersytet Warszawski. Jednocześnie stał się wtedy pierwszym na UW laureatem tej prestiżowej nagrody.

Teraz ERC wyróżniła właśnie naukowca po raz kolejny – przyznając mu Advanced Grant.

W tym rozdaniu ERC przyznała 185 Advanced Grants (to granty dla doświadczonych naukowców) wartych w sumie 450 mln euro. Aż 35 grantów trafiło do naukowców pracujących w Niemczech, 34 - w Wielkiej Brytanii, a 21 - dla naukowców we Francji. 

PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

lt/ agt/