"Liliowce to zwierzęta morskie, które należą do szkarłupni, podobnie jak blisko z nimi spokrewnione jeżowce czy rozgwiazdy. Dzisiejsze liliowce łodygowe zajmują głębokomorskie nisze. Jest również grupa liliowców bezłodygowych, które można spotkać w płytkich środowiskach przyrafowych" - prezentuje przedmiot swoich zainteresowań badawczych paleontolog. Głównym aspektem tych badań jest próba oceny wpływu rozwoju drapieżników w mezozoiku na przebieg ewolucji postpaleozoicznych liliowców.

Badacz ma 24 lata i jest jednym z najmłodszych stypendystów w tej edycji konkursu FNP. Prace badawcze prowadził już jako student Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, opublikował też wtedy pierwsze prace naukowe oraz artykuły, będące - jak ocenia Elżbieta Marczuk z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej - wyjątkowym dorobkiem, jak na tak młodego naukowca. Sam Gorzelak przyznaje, że zaszczyt w postaci stypendium, to zasługa wczesnych publikacji, opisujących niepopularną grupę zwierząt kopalnych.

"Praca paleontologa jest ciężka i wieloetapowa. Rozpoczyna się wyjazdem w teren, do kamieniołomów czy wybranego odsłonięcia w Polsce lub zagranicą. Tam pobieramy próbę skalną, później ją w odpowiedni sposób macerujemy i pozyskujemy z niej skamieniałości. Następnie badamy je za pomocą specjalistycznych przyrządów - mikroskopów, sond, a w końcu analizujemy dane i opisujemy wyniki" - tłumaczy naukowiec.

Przemysław Gorzelak otrzymał stypendium doktoranckie ufundowane przez prof. Zofię Kielan-Jaworowską, nestorkę polskiej paleobiologii, które fundatorka przyznała mu po jego prezentacji podczas przesłuchań kandydatów na studia doktoranckie w Instytucie Paleobiologii.

"W ramach doktoratu zajmuję się zagadnieniami biogeochemii i mikro/ultrastruktur szkieletów liliowców. Badam między innymi zapis dawnych zmian geochemii oceanu, który może być utrwalony w szkieletach. Celem moich badań jest próba zrozumienia, jak taki szkielet się tworzy. W Instytucie Paleontologii PAN, w nowoutworzonej Pracowni Struktur i Procesów Biomineralizacyjnych próbujemy zgłębić tajemnicę powstawania różnych struktur szkieletowych" - opisuje swoje obecne zadania stypendysta.

W czasach studenckich Gorzelak był członkiem Studenckiego Koła Naukowego Paleontologów "Paradoxides" i Studenckiego Koła Eksploracyjno-Naukowego "Nocek" oraz Polskiego Forum Sympatyków Paleontologii. Pracował jako przewodnik po muzeum paleontologicznym Wydziału Nauk o Ziemi. Brał udział w dwóch projektach badawczych realizowanych w ramach grantu przyznanego przez USA, uczestniczył też w licznych badaniach terenowych, których efektem są publikacje naukowe. Jest współautorem artykułów naukowych publikowanych w czasopismach specjalistycznych. Odbywa konsultacje naukowe i konferencje z uczonymi w kraju i zagranicy.

Jak stwierdza, pieniądze otrzymane od FNP pomogły mu się oderwać od finansowych kłopotów, które pojawiły się po przeprowadzce ze Śląska do Warszawy. Dzięki prestiżowej nagrodzie może w pełni poświęcić się badaniom, inwestowaniu w dalszy rozwój naukowy i zrealizować co najmniej kilka projektów badawczych. Po obronie doktoratu będzie się starał o krótki staż zagranicą. Potem chce wrócić do Polski, by realizować badania naukowe na najwyższym światowym poziomie.

Strona internetowa naukowca: http://biominerals.paleo.pan.pl/staff/Gorzelak/Gorzelak.htm KOL

PAP - Nauka w Polsce

agt/ bsz