Gdy George Price zmarł w styczniu 1975 roku, w jego pogrzebie uczestniczyło pięciu bezdomnych mężczyzn. Oprócz nich na ceremonii pojawili się Bill Hamilton i John Maynard Smith, dwaj wybitni brytyjscy biolodzy ewolucyjni. Przybyli, by pożegnać ekscentrycznego amerykańskiego geniusza, który za pomocą matematyki pomógł rozwiązać zagadkę istnienia altruizmu; człowieka, który postanowił rozdać bezdomnym cały swój majątek, a w wieku 52 lat odebrał sobie życie.

\"Cena altruizmu\" to opis dwudziestowiecznej myśli naukowej, a także pamiętnik głęboko osobistej podróży - od wojującego ateizmu do religijnej ekstazy, od wygodnego życia do bezdomności, od egoizmu do altruizmu i ostatecznie do rozpaczy i samobójstwa.

To również fascynująca opowieść o zwierzęciu i człowieku, o przyrodzie i polityce, o poszukiwaniu początków życzliwości, prawdziwej dobroci i jej zwodniczych pozorach.

Jej bohaterowie są liczni i barwni: rosyjski anarchista książę Piotr Kropotkin; \"uczeń diabła\" Thomas Henry Huxley; urodzony na Węgrzech matematyczny czarodziej i ojciec teorii gier John von Neumann; angielski erudyta i \"ostatni człowiek, który wiedział wszystko, co trzeba wiedzieć\" J.B.S. Haldane; \"orwellowski\" psycholog B.F. Skinner; ojciec teorii informacji Claude Shannon; \"najwybitniejszy darwinista od czasów Darwina\" Bill Hamilton; John D.Rockefeller, Władimir Iljicz Lenin, Adolf Hitler, Franklin Roosevelt, Richard Nixon, Beatlesi i wiele innych postaci.

Lecz bardziej niż osobistą historią tych osób \"Cena altruizmu\" jest również zbiorową kroniką ludzkości. \"Od skromnych początków w jakiejś pierwotnej kałuży, poprzez śluzowce do mrówek, jeleni z bujnym porożem i ciekawskich małp, historia poszukiwania dobroci przebyła całą drogę od głębin oceanów i niedostępnych dżungli do tytanicznych dwudziestowiecznych batalii pomiędzy systemami społecznymi i ekonomicznymi. Od nadziei pokładanych w demokracji i wolnym rynku do komunizmu i zwodniczej obietnicy równości oraz od uwolnienia indywidualizmu i związanych z tym zagrożeń do upojenia nacjonalizmem i jednością, dążenie do złamania kodu altruizmu okazało się być epicką podróżą. Od pawianów walczących wśród drzew do rewolucji październikowej, od nazistowskich Niemiec i bomby atomowej aż do neurogenetyki XXI wieku i dzisiejszego obrazowania mózgu, stanowi to wznoszenie się ludzkości na kolejne poziomy rozwoju, przypominające syzyfową podróż mającą na celu powrót do utraconego stanu pierwotnej szczęśliwości w Rajskim Ogrodzie\".

Autor książki Oren Harman to historyk nauki i pisarz, pracownik naukowy Uniwersytetu Bar Ilan, specjalizujący się w teorii ewolucji oraz wzajemnych oddziaływaniach pomiędzy koncepcjami naukowymi, społecznymi i filozoficznymi. Jest autorem wielu książek i artykułów naukowych; współtwórcą nominowanego do Oscara izraelskiego serialu dokumentalnego „Czy Herzl naprawdę to powiedział?”.

Książka \"Cena altruizmu. George Price i poszukiwanie źródeł moralności\" ukazała się nakładem wydawnictwa Copernicus Center Press. (PAP)

zan/ ekr/