„Fragmenty dwóch dużych budowli publicznych w rejonie centrum miasta to nasze najważniejsze tegoroczne odkrycia. Jedna z nich to zapewne świątynia, druga pełniła przypuszczalnie funkcję magazynu. Obie wykonano bardzo starannie” – relacjonuje prof. Ewdoksia Papuci-Władyka, kierownik prac z Instytutu Archeologii UJ w Krakowie.

Tego typu konstrukcje znajdowały się zawsze w rejonie agor – czyli placów, wokół których usytuowane były miejsca kultu i budynki administracyjne. Tam też handlowano i dyskutowano o sprawach publicznych. Agory projektowano na planie prostokątów. Często otoczone były portykami.

Przy wschodnim wejściu na teren agory archeolodzy badali wnętrze starożytnej studni. Konstrukcja okazała się skarbnicą wiedzy dla naukowców, gdyż była wypełniona fragmentami potłuczonych naczyń i innymi przedmiotami. Wykopaliska utrudniły jednak na głębokości 6 m wody gruntowe. Dlatego archeolodzy skorzystali z pompy zaproponowanej przez strażaków z lokalnej jednostki.

„Gdy studnia wyszła już z użycia, służyła jako śmietnik: była wypełniona przede wszystkim potłuczonymi naczyniami, w tym stosowanymi w ówczesnej kuchni. W jej wnętrzu znaleźliśmy też fragmenty figurek czy monety” – opowiada prof. Papuci-Władyka.

Być może w czasie zabawy do studni wpadły metalowe pociski do procy dekorowane przedstawieniami skorpionów i pioruna. Według analizy ceramologów wszystkie naczynia ze studni pochodzą z okresu hellenistycznego - od końca II wieku p.n.e. do ok. połowy I w. p.n.e., czyli z czasów użytkowania odkrytej właśnie agory.

„Dzięki temu wiemy, w jakich naczyniach spożywano i przechowywano żywność – wśród nich jest elegancka zastawa stołowa dekorowana angobą oraz terra sigillata – naczynia pokryte czerwoną polewą. Wszystkie świadczą o zamożności mieszkańców Pafos” – dodaje kierowniczka badań.

Polacy stosują w Pafos na szeroką skalę nowoczesne metody pomiarowe i dokumentacyjne. Specjaliści z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie przeprowadzili laserowy skaning wykopów archeologicznych, natomiast badacze z Instytutu Geografii Uniwersytetu J. Kochanowskiego w Kielcach prospekcję całego obszaru agory georadarem. Dzięki będącemu na wyposażeniu IA UJ dronowi archeolodzy sfotografowali obszar stanowiska z lotu ptaka.

Tegoroczne prace trwały od sierpnia do października. Wzięła w nich udział rekordowa ilość 60 osób, w tym pracowników IA UJ, studentów i wolontariuszy.

Pafos jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Cyprze. W okresie grecko-rzymskim pełniło funkcję stolicy wyspy. Od 2011 roku badania prowadzi tam Zakład Archeologii Klasycznej IA UJ pod kierunkiem prof. Ewdoksii Papuci-Władyki w ramach Paphos Agora Project.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ mrt/