Jak pokazało międzynarodowe badanie, w średniowieczu kierowano się często racjonalną, naukową wiedzą medyczną. Wiele działających porad zdrowotnych promowanych jest nawet dzisiaj.
Międzynarodowy projekt badawczy z udziałem ekspertów z Binghamton University pokazał, że ludzie żyjący w średniowieczu opracowywali przywracające zdrowie praktyki oparte na najlepszej dostępnej im wówczas wiedzy.
- Ludzie angażowali się w medycynę na znacznie szerszą skalę, niż wcześniej sądzono – zaznacza prof. Meg Leja, autorka badania. - Zależało im na leczeniu. W okresie znanym jako „ciemne wieki” chcieli obserwować świat przyrody i zapisywać wszelkie informacje, jakie tylko mogli – podkreśla.
W ufundowanym przez British Academy projekcie Corpus of Early Medieval Latin Medicine (CEMLM) naukowcy zgromadzili setki średniowiecznych manuskryptów z medycznymi zapiskami. Do kolekcji włączono liczne, nieuwzględniane wcześniej manuskrypty, dzięki czemu liczba takich dokumentów prawie się podwoiła.
Niektóre z opisanych receptur przypominają zdrowotne triki promowane przez współczesnych influencerów – od maści do stosowania miejscowego po kuracje oczyszczające.
„Masz ból głowy? Rozgnieć pestkę brzoskwini, wymieszaj ją z olejkiem różanym i posmaruj tym czoło” – podają jeden z przepisów naukowcy. Zwracają przy tym uwagę, że jedno z badań opublikowanych w 2017 roku wykazało, że olejek różany rzeczywiście może pomóc w łagodzeniu bólu migrenowego.
Opisany jest też szampon z kawałkami jaszczurki, po którym włosy miały stawać się bardziej bujne i gładko się układały, i podobnie przygotowywany specyfik na usuwanie zbędnego owłosienia.
- Wiele rzeczy, które można znaleźć w tych manuskryptach, jest obecnie promowanych w internecie jako medycyna alternatywna, ale metody te istnieją od tysięcy lat – mówi prof. Leja.
Naukowcy zwracają uwagę, że wiele z zapisków znaleziono na marginesach książek zupełnie niezwiązanych z medycyną – manuskryptów dotyczących gramatyki, teologii czy poezji. Ich zdanie świadczy to o silnym zainteresowaniu zdrowiem i poszukiwaniu sposobów na jego utrzymanie.
- To prawda, że brakuje nam źródeł z tego okresu. W tym sensie są to „ciemne wieki” Nie chodzi jednak o antynaukowe podejście. Już w średniowieczu ludzie byli zaznajomieni z nauką, obserwacjami i analizą przydatności różnych substancji. Próbowali rozpoznawać różne zjawiska i opracowywać prognozy – mówi prof. Leja.
Badaczka i jej zespół pracują nad kolejną wersją katalogu średniowiecznych manuskryptów. Jak podkreślają, ich celem jest pokazanie pełni średniowiecznej medycyny.
Marek Matacz (PAP)
mat/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
