Aby się chronić przed szkodnikami w rodzaju gąsienic, warzywa kapustne wytwarzają odstraszające związki zwane glukozynolanami. Wykazano, że glukozynolany hamują rozwój niektórych nowotworów u myszy i szczurów. Możliwe także, że zapobiegają nowotworom u ludzi.

W przypadku spokrewnionego z kapustą rzodkiewnika pospolitego (Arabidopsis thaliana) już wcześniej wykazano, że poziom glukozynolanów jest najwyższy w ciągu dnia – kiedy szkodniki są najbardziej aktywne. Nocą natomiast spada.

Aby sprawdzić, czy takie samo zjawisko zachodzi również w przypadku kapusty - nawet już po jej ścięciu – Janet Braam z Rice University w Houston ( Texas) mierzyła na ile skutecznie liście kapusty bronią się przed gąsienicami ćmy, zwanej błyszczką ni (Trichoplusia ni).

Jak się okazało, liście kapusty przechowywanej w warunkach sztucznego oświetlenia w dzień, a w ciemności nocą są 20 razy mniej zniszczone przez gąsienice niż w przypadku kapusty, której cykl dobowy został zaburzony - na przykład przez wystawienie na ciągłe działanie światła.

Także analiza chemiczna potwierdziła, że zawartość glukozynolanów podlega cyklowi dnia i nocy. Co więcej poziom 4MSO – glukozynolanu o szczególnie wysokich właściwościach przeciwnowotworowych była 2 do 3 razy większą w kapuście przechowywanej z poszanowaniem rytmu dobowego niż w kapuście, której rytm zakłócono.

Zespół Braam wykazał, że rytm dobowy zmian odporności na atak szkodników występował także w przypadku sałaty, szpinaku, cukinii, marchewki, borówki amerykańskiej oraz słodkich ziemniaków – choć na razie nie wiadomo, jakie substancje odpowiedzialne są za odstraszanie szkodników w przypadku tych roślin.

Jak twierdzi Braam, dzięki naśladowaniu podczas transportu i przechowywania owoców oraz warzyw rytmu dobowego, sprzedawcy mogliby zapewnić konsumentom dodatkowe korzyści zdrowotne. Jednak nie byłoby to proste logistycznie ani tanie. (PAP)

pmw/ tot/