Nagrodzone Noblem z chemii prace "to nie jest egzotyka, o której słyszało kilka osób w środowisku naukowym. To metody szeroko dziś stosowane i intensywnie badane" - powiedział w rozmowie z PAP chemik z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dr Mateusz Penkala. Według niego jest to w pełni zasłużona nagroda.
Nazwa "chemia klik" nawiązuje do dźwięku wydawanego przez łączące się ze sobą klocki – tak w prosty sposób można budować złożone molekuły dzięki odkryciom noblistów. Chemia bioortogonalna poprzez takie połączenia wewnątrz żywych komórek pozwala tworzyć leki, testy diagnostyczne czy terapie celowane – tłumaczy prof. Jacek Jemielity z UW.
Prace laureatów Nobla z chemii oznaczają przełom w chemii bioorganicznej. Dzięki opracowanym przez nich metodom możemy np. poznawać molekularne podstawy powstawania chorób, a taka wiedza pozwala na dużo sprawniejsze prace nad nowymi terapiami i lekami - komentuje prof. Daniel Gryko z PAN.
Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w roku 2022 otrzymali Carolyn R. Bertozzi (USA), Morten Meldal (Dania) i Karl Barry Sharpless (USA) „za rozwój chemii klik i bioortogonalnej”. Chodzi o reakcje, które pozwalają w prosty sposób tworzyć złożone cząsteczki i badać żywe komórki bez szkody dla nich samych.
Carolyn R. Bertozzi (USA), Morten Meldal (Dania) i K. Barry Sharpless (USA) zostali laureatami Nagrody Nobla z chemii za rozwój nowych metod syntezy chemicznej, które pozwoliły uprościć proces syntezy nawet skomplikowanych cząsteczek - ogłosił w środę Komitet Noblowski.
To bardzo rzadki przypadek, kiedy można przyznać nagrodę za coś tak fundamentalnego dla zrozumienia naszej fizyki i świata wokół nas. To nie tylko nagroda z fizyki, ale i nagroda z filozofii - ocenił tegorocznego Nobla z dziedziny fizyki dr hab. Rafał Demkowicz-Dobrzański.
Anton Zeilinger to genialny fizyk. W czasie naszej pracy mieliśmy wzloty i upadki, czasami błądziliśmy, ale prawie zawsze to, co on powiedział, okazywało się szczególnie istotne - wspomina współpracę z tegorocznym noblistą prof. Marek Żukowski, dyrektor International Centre for Theory of Quantum Technologies w Uniwersytecie Gdańskim.
Laureaci tegorocznej nagrody Nobla w dziedzinie fizyki: Alain Aspect (Francja), John F. Clauser (USA) i Anton Zeilinger (Austria) przeprowadzili przełomowe eksperymenty z wykorzystaniem splątanych stanów kwantowych, w których dwie cząstki zachowują się jak pojedyncza jednostka, nawet gdy są rozdzielone. Wyniki utorowały drogę dla nowej technologii opartej na informacjach kwantowych.
Tegoroczny zdobywca Nobla z dziedziny fizjologii i medycyny - prof. Svante Pääbo rozpoczął zupełnie nową erę badań antropologicznych, choć wielu sceptycznie odnosiło się do jego pierwszych badań - zauważa dr Wioletta Nowaczewska, ekspertka z Zakładu Biologii Człowieka na Uniwersytecie Wrocławskim.
To fenomen, że Svante Pääbo mógł ustalić wzory zasad tworzące mitochondrialne DNA neandertalczyka, porównać ze sobą materiał zdobywany w różnych jaskiniach i określić, w jaki sposób różnimy się od innych gatunków hominidów – ocenił prof. Wojciech Feleszko z WUM.