Biolodzy Uniwersytetu Łódzkiego badają drobnoustroje zamieszkujące kopalnie soli

Bochnia, 27.12.2021. Podziemna trasa turystyczna w kopalni soli w Bochni (łg/awol) PAP/Łukasz Gągulski
Bochnia, 27.12.2021. Podziemna trasa turystyczna w kopalni soli w Bochni (łg/awol) PAP/Łukasz Gągulski

Biolodzy Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ) badają drobnoustroje zamieszkujące kopalnie soli. Naukowcy sprawdzają m.in. jaki wpływ może mieć obecność archeonów halofilnych z punktu widzenia haloterapii - będącej metodą wspomagającą leczenie chorób układu oddechowego, w tym astmy czy powikłań po Covid-19.

Archeony halofilne to grupa drobnoustrojów, które wyróżnia zdolność do życia w ekstremalnych środowiskach. Jednym z nich są miejsca o dużym stopniu zasolenia, które występuje w słonych jeziorach, morzach, a także w kopalniach soli. W 2016 roku naukowcy z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego we współpracy z badaczami z Uniwersytetu w Coimbrze w Portugalii odkryli nowy gatunek archeona halofilnego (Halorhabdus rudnickae).

"Odkryliśmy i opisaliśmy nowy gatunek, który został wyizolowany ze złoża poeksploatacyjnego Barycz należącego do Kopalni Soli w Wieliczce. To pierwszy nowy gatunek archeonów holofilnych odkryty w Polsce" – wyjaśniła dr hab. Magdalena Kowalewicz-Kulbat z Katedry Immunologii i Biologii Infekcyjnej Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ.

To odkrycie stało się inspiracją do trwających obecnie badań w kontekście oddziaływania tego drobnoustroju z komórkami układu odpornościowego gospodarza.

"Z zamiłowań naukowych jestem mikrobiologiem i immunologiem, od lat prowadzę badania w zakresie interakcji komórek gospodarza z różnego rodzaju drobnoustrojami. Wraz z doktorantem, Krzysztofem Krawczykiem pozyskaliśmy projekt badawczy i udało nam się pierwszy raz wykazać, że komórki układu odpornościowego odpowiadają na stymulację archeonami halofilnymi. Co więcej, ten potencjał stymulujący, pozwala myśleć o prawdopodobnie istotnej roli tych drobnoustrojów w haloterapii" – tłumaczyła biolożka.

Kopalnie soli są miejscami, które stwarzają idealne warunki do stosowania alternatywnej terapii, jaką jest haloterapia, która od wielu lat jest wykorzystywana w rehabilitacji oddechowej, szczególnie w krajach Europy Wschodniej. Jak wskazała dr hab. Kowalewicz-Kulbat, specyficzny mikroklimat kopalni soli, na który składają się aerozol solny, odpowiednia wilgotność i temperatura sprawia, że pacjenci z mukowiscydozą, chorobami alergicznymi, a także pacjenci poddani rehabilitacji pocovidowej pod wpływem haloterapii faktycznie czują się lepiej, a ich parametry oddechowe się poprawiają.

"I tutaj pojawia się pytanie: czy jest to wyłącznie zasługa specyficznego mikroklimatu, czy być może także w tej rehabilitacji swój udział mają obecne w kopalniach archeony halofilne" – dodała.

Naukowcy już od kilku lat prowadzą badania zmierzające do izolacji i charakterystyki drobnoustrojów halofilnych występujących w kopalniach soli. Teraz badacze próbują również określić rolę tych drobnoustrojów w interakcji z komórkami układu odpornościowego.

"To pozwoli w przyszłości lepiej poznać mechanizm działania haloterapii. Na razie wiemy, że ta forma terapii działa, tylko nie do końca wiadomo jak. W badaniach, prowadzonych do tej pory, wykorzystaliśmy zarówno odkryty w 2016 roku szczep H. rudnickae, ale dodatkowo badany był też inny szczep archeonów halofilnych - Natrinema salaciae wyizolowany z Morza Śródziemnego. Chcieliśmy w ten sposób sprawdzić, czy odpowiedź odpornościowa na archeony halofilne jest gatunkowo-swoista, czy będzie cechą wspólną dla tej grupy drobnoustrojów" – tłumaczyła.

Badania prowadzone są w modelu in vitro z wykorzystaniem komórek dendrytycznych, które pełnią niezwykle ważną rolę w układzie odpornościowym.

Naukowcy planują badania, których celem będzie określenie znaczenia archeonów halofilnych jako immunomodulatorów zdolnych do przywrócenia równowagi w układzie odpornościowym pacjentów z chorobami alergicznymi i innymi chorobami, w leczeniu których stosowana jest haloterapia.

To pierwsze tego typu badania na świecie.

"Nikt przed nami tego nie badał, prawdopodobnie dlatego, że hodowla archeonów halofilnych w warunkach laboratoryjnych nie jest łatwa. Dzięki współpracy z portugalskim ośrodkiem, poznaliśmy techniki, dzięki którym obecnie takie hodowle prowadzimy w Polsce. Nasze badania są unikatowe także ze względu na swoją multidyscyplinarność bowiem łączą elementy wiedzy nie tylko mikrobiologicznej i immunologicznej, ale i geologicznej. Współpracujemy z Kopalnią Soli Bochnia - dużo wzajemnie uczymy się od siebie, to współpraca w której mikrobiolodzy, immunolodzy, geolodzy wspólnie dążą do wyjaśnienia mechanizmów i czynników odpowiedzialnych za prozdrowotne warunki panujące w komorach solnych" – podkreśliła biolożka. (PAP)

Nauka w Polsce, Bartłomiej Pawlak

bap/ zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Łoś. Fot. Patryk Sacharewicz, mat. prasowe

    Od badylarza do łopatacza – zbadano zmiany wielkości poroża łosi w okresie bez polowań

  • Adobe Stock, trójwymiarowy model ubikwityny, przyłączającej się do białek w procesie ubikwitynacji

    Powstała DEGRONOPEDIA - baza oraz serwer do przewidywania degronów - białkowych “znaczników zniszczenia”

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera