Neandertalczycy byli autorami części malowideł znanych z europejskich jaskiń - wynika z badań naukowców. Przedstawienia z trzech hiszpańskich jaskiń mają, ich zdaniem, więcej niż 64 tys. lat. Oznacza to, że powstały przed przybyciem człowieka współczesnego do Europy.
Zdaniem naukowców uzyskane przez nich rezultaty to pierwsze poważne dowody na to, że to już neandertalczyk był autorem naskalnych malowideł znanych z epoki lodowcowej na terenie Europy. Oznaczać to może, że nasi krewniacy posiadali bardzo podobny zmysł artystyczny - donoszą badacze na łamach "Science".
Badania wykonał zespół pod kierunkiem badaczy z University of Southampton (Wielka Brytania) i Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology (Niemcy). Ich celem było określenie wieku malowideł z trzech jaskiń na terenie Hiszpanii. Okazało się, że mają co najmniej 64 tys. lat. Powstały zatem ok. 20 tys. lat przed przybyciem do Europy człowieka współczesnego z terenu Afryki.
"To jest niezwykle ekscytujące odkrycie, które każe nam sugerować, ze neandertalczycy byli bardziej wyrafinowani, niż do tej pory sądzono" - stwierdził współautor publikacji dr Chris Standish z University of Southampton.
W sumie naukowcy przeanalizowali ponad 60 próbek pobranych z jaskiń La Pasiega (północno-wschodnia Hiszpania), Maltravieso (zachodnia Hiszpania) i Ardales (południowo-zachodnia Hiszpania). We wszystkich malowidła wykonano m.in. czerwoną ochrą, czyli pigmentem uzyskanym z hematytu (minerału). Przedstawiają sylwetki zwierząt, figury geometryczne czy obrysy dłoni. Oprócz malowideł są też ryty naskalne.
Zdaniem badaczy ich wykonanie wymagało wyrafinowanego planowania - określenia miejsca wykonania przedstawień, dobrania źródła światła w czasie pracy wewnątrz jaskini czy znajomości mieszania pigmentu niezbędnego do malowania.
"Sztuka ta nie jest tylko jednorazowym przypadkiem. Mamy przykłady w trzech jaskiniach położonych 700 km od siebie i dowody na to, że to była długo trwająca tradycja. Jest całkiem możliwe, że podobna sztuka naskalna w innych jaskiniach znanych z Europy Zachodniej mogła być związana z neandertalczykami" - sugeruje współautor badań Paul Pettitt z Durham University w Wielkiej Brytanii.
Badacze zastosowali do określenia wieku malowideł metodę uranowo-torową, która opiera się na pomiarze rozpadu promieniotwórczego izotopów uranu i toru. Stosowana w tym celu do tej pory metoda radiowęglowa była mniej precyzyjna i wprowadzała badaczy w błąd.
Sugestie dotyczące tego, że swój udział w tworzeniu sztuki naskalnej w paleolitycznych jaskiniach mogli mieć neandertalczycy pojawiły się w "Science" już w 2012 r. Wówczas inna grupa badaczy określiła podobną metodą wiek ok. 50 malowideł europejskich jaskiń. Wiek części z nich określono wtedy na ponad 40 tys. lat. Obecne badania cofają ten wiek o 20 tys. lat.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
szz/ ekr/
