Warstwa tak zwanych komórek glejowych Muellera poprzedza w siatkówce oka warstwę właściwych komórek światłoczułych. Jak sugerują niedawno przeprowadzone badania, największe znaczenie może mieć sam kształt komórek. Kierują one światło o barwie czerwonej lub zielonej do reagujących na barwy światłoczułych komórek zwanych czopkami, podczas gdy światło niebieskie w 85 proc. ulega rozproszeniu i jest wychwytywane przez pręciki. Dzięki temu pręciki pozwalają widzieć przy bardzo słabym oświetleniu, ale mało wyraźnie.

Dotychczas naukowcy uważali, że zbudowany z długich i cienkich komórek „glej Muellera” spełnia raczej rolę podtrzymującego siatkówkę rusztowania oraz zapewnia właściwe warunki wyspecjalizowanym komórkom światłoczułym. Ponad 10 lat temu dr Erez Ribak, astrofizyk z izraelskiego instytutu technologicznego Technion, zmienił swoje zainteresowania i zamiast gwiazd oraz planet zajął się badaniem oczu.

Podczas tegorocznego zjazdu American Physical Society w San Antonio dr Ribak przedstawił wyniki swoich wieloletnich badań. Jak wykazał, „las” komórek Muellera ma odpowiednią wysokość, zaś jego komórki – właściwą szerokość, aby odpowiednio filtrować światło. Potwierdzają to wyniki trójwymiarowego skanowania wnętrza oka oraz eksperymentów z siatkówką świnki morskiej i człowieka.

Zdaniem naukowca to, że komórki Muellera spełniają funkcję podobna do światłowodów tłumaczy, dlaczego u kręgowców – w tym także ludzi – światłoczułe komórki leżą w głębi siatkówki, a nie bezpośrednio na jej skierowanej ku światłu powierzchni. Sceptyczni eksperci zwracają jednak uwagę, że bardzo wyrafinowane oczy ośmiornic czy kałamarnic mają odmienną budowę – ich komórki światłoczułe nie kryją się w głębi siatkówki. (PAP)

pmw/ agt/