Do tej pory całkowitą ilość plastiku w oceanach Ziemi szacowano na ponad 25 milionów ton, z czego ćwierć miliona ton miało dryfować po powierzchni. Autorzy nowego badania, naukowcy z Niemiec i Holandii mówią jednak, że plastiku na samej powierzchni oceanu jest wyraźnie więcej - ok. 3 mln ton. Dużą jego część stanowią natomiast dość duże fragmenty, co powinno ułatwić sprzątanie. "Duże, dryfujące kawałki na powierzchni łatwiej jest zbierać, niż mikroplastik" - podkreśla współautor badania, Erik van Sebille z holenderskiego Uniwersytetu w Utrecht.

Nowe badania każą też przyjąć, że masa plastiku na powierzchni oceanów jest sporo większa, niż sądzono, i wynosi ok. 2 milionów ton. Zarazem całkowita ilość plastiku w oceanach jest dużo mniejsza, niż dotychczas szacowano - twierdzą badacze.

Aby "zważyć" plastik w morzach i oceanach, naukowcy wykorzystali model obliczeniowy, do którego wprowadzili niemal 15 tysięcy wyników pomiarów z powierzchni wody, ponad 7 tys. - z plaż i 120 tys. - z głębin. Wykorzystali też dane nt. starych sieci rybackich, które co roku trafiają do wód i są wyrzucane na brzeg. Dane dotyczyły lat 1980-2020.

Sugerują oni, że rozbieżność pomiędzy wcześniejszymi oszacowaniami a nowymi danymi wynika z kilku czynników - przeszacowania ilości plastiku nanoszonego z lądów (m.in. przez rzeki), z nieznanych procesów, które prowadzą do usuwania dużej części tworzyw sztucznych z powierzchni oceanów, a także z bezpośredniej fragmentacji i degradacji plastiku.

Podsumowując różnice pomiędzy dotychczasowymi a nowymi szacunkami główny autor badania, Mikael Kaandorp z Utrecht University zauważa, że badania plastiku w oceanach są dopiero w powijakach. "Tak naprawdę nadal próbujemy ustalić, o jaki rząd wielkości chodzi" - skomentował.

Nowy obraz dotyczący zaśmiecenia oceanów plastikiem: większa, niż sądzono, ilość plastiku na powierzchni - i mniejsza "nowego" plastiku docierającego do globalnego oceanu - pozwala sądzić, że tworzywa sztuczne pozostaną w oceanach dłużej, niż można było tego oczekiwać - zauważają autorzy analiz. "Więcej czasu trzeba będzie na to, by efekty walki z zanieczyszczeniem plastikem stały się widoczne" - mówi Kaandorp.

I zaznacza, że tworzyw sztucznych w wodach na świecie cały czas przybywa. Bez działań na rzecz łagodzenia problemu lub jego zwalczenia ilość plastików w oceanach podwoi się w ciągu 20 lat.

Połowa tworzyw sztucznych, jakie można znaleźć w wodach, trafia tam w związku z prowadzeniem połowów. Druga połowa dociera z lądów i rzek.

O negatywnym wpływie obecności plastiku w środowisku naukowcy mówią od lat. Według United Nations Environment Programme fragmenty plastiku przyczyniają się do śmierci (często - uduszenia albo udławienia) ponad miliona ptaków wodnych oraz 100 tys. ssaków morskich w skali roku.

Badacze szacują też, że ilość plastiku pływającego w oceanach zwiększa się każdego roku o 4 proc. Bez przeciwdziałania zaśmiecaniu oceanów - i bez sprzątania już obecnych śmieci - masa plastiku podwoi się w ciągu 20 lat - ostrzegają.(PAP)

zan/ agt/