Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z badaczami z Oslo Metropolitan University, University of Oslo, Lancaster University i University of Cambridge prowadzą projekt StarWords, którego celem jest zbadanie wczesnego rozwoju językowego dzieci jedno i dwujęzycznych. Badają przede wszystkim polskie dzieci dwujęzyczne mieszkające w Norwegii i Wielkiej Brytanii oraz porównują rozwój językowy dzieci dwujęzycznych do rozwoju językowego dzieci mieszkających w Polsce. Naukowcy badają pierwsze wypowiedziane słowa dziecka, rozwój słownictwa, składanie pierwszych zdań i rozwój gramatyki.

„Zbadamy, jak polskojęzyczne dzieci dwujęzyczne przyswajają oba swoje języki oraz w jakim stopniu - i w jaki sposób - proces rozwoju dwujęzycznego różni się od rozwoju jednojęzycznego dla języka polskiego. W tym celu będziemy śledzić rozwój językowy dzieci od pierwszych wypowiadanych przez nie słów, a skończywszy na wieku trzech-czterech lat” - informują naukowcy na specjalnej stronie internetowej projektu www.starwords.eu

Projekt pod nazwą „Nowe perspektywy w ocenianiu wczesnego rozwoju językowego u dzieci jedno- i dwujęzycznych: podłużne internetowe badanie metodą raportów rodzicielskich” realizowany jest pod kierunkiem prof. Ewy Haman z UW i prof. Niny Gram Garmann z OsloMet, a finansowany z grantu NCN.

„Mimo że dwu- i wielojęzyczność jest obecnie powszechna (także wśród Polaków mieszkających za granicą), nadal niewiele wiadomo o wczesnym rozwoju językowym dzieci dwu- i wielojęzycznych. Dotychczasowe badania w większości opierały się na papierowych kwestionariuszach lub wywiadach z rodzicami, jednak z uwagi na trudności logistyczne takie badania mają tylko kilka punktów pomiarowych, np. spotkania z rodzicami raz na pół roku” - mówi prof. Ewa Haman, kierownik projektu, cytowana na stronach internetowych UW.

Dlatego naukowcy stworzyli aplikację mobilną, przypominającą internetowy dzienniczek mowy. Mogą z niej korzystać rodzice polskich dzieci jedno-, dwu-, a nawet trójjęzycznych. Dzięki niej będzie można np. precyzyjnie wskazać wiek pierwszych osiągnięć: wystąpienia pierwszych słów i pierwszych wypowiedzi wielowyrazowych w mowie dzieci jedno- i wielojęzycznych oraz określić czynniki związane ze środowiskiem językowym, które na te osiągnięcia wpływają.

Aplikacja StarWords jest dostosowana do wielu różnych języków i chociaż projekt jest skupiony głównie na polsko-norweskich i polsko-angielskich dzieciach dwujęzycznych, to naukowcy z UW zachęcają rodziny mówiące w innych drugich językach i rodziny wielojęzyczne do ściągnięcia aplikacji.

„Chcemy także, żeby wyniki badania były podstawą do formułowania rekomendacji dla rodziców i profesjonalistów zajmujących się małymi dziećmi. Aby osoby te mogły skutecznie wspierać rozwój językowy jedno- i wielojęzycznych dzieci” – wyjaśnia prof. Haman.

W zamian za aktywność w aplikacji rodzice polskich dzieci jedno- i wielojęzycznych otrzymują dostęp do materiałów na temat rozwoju dziecka: podcastów z naukowcami, artykułów oraz spersonalizowanych kolorowanek i voucherów do internetowej księgarni.

Jak poinformowano na stronie UW, „w aplikacji należy podać podstawowe informacje o dziecku, m.in. płeć, datę urodzenia, języki dziecka, a następnie wpisywać nowe gesty, słowa i zdania dziecka”. Dodatkowo rodzice regularnie mają udzielać informacji na temat otoczenia językowego dziecka i języków, do których ma ono dostęp. Aby ułatwić rodzicom systematyczność, aplikacja wysyła regularne powiadomienia.

Bezpłatna aplikacja StarWords – every word counts” dostępna jest w sklepach Google Play Store oraz Apple App Store.

Nauka w Polsce - PAP

amk/ zan/