Nowsze leki na cukrzycę typu 2 mają również korzystny wpływ na choroby serca i nerek

Grupa czołowych ekspertów w dziedzinie cukrzycy, niewydolności serca, chorób nerek i chorób kardiometabolicznych dokonała analizy badań klinicznych przeprowadzonych do marca 2020 r.

Na tej podstawie Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne wydało nowe oświadczenie naukowe sugerujące, aby brać pod uwagę stosowanie dwóch klas leków kontrolujących poziom cukru we krwi - inhibitorów kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT2) i agonistów receptora glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1 RA) u osób z PChN i cukrzycą typu 2 w celu ochrony przed chorobami serca i nerek oraz ich poważnymi komplikacjami.

Oświadczeniu towarzyszy przegląd dowodów pochodzących z wielu, dużych, międzynarodowych, randomizowanych, kontrolowanych badań. Ich wyniki wykazały, że inhibitory SGLT2 i RZS GLP-1 mogą być bezpiecznie stosowane i znacząco zmniejszyć ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych i zgonu, obniżyć liczbę hospitalizacji i spowolnić postęp przewlekłej oraz schyłkowej choroby nerek, w tym ryzyko dializy, przeszczepu lub zgonu.

GLP-1 RA otrzymały wstępne zatwierdzenie FDA do stosowania w kontroli glikemii w 2005 r., natomiast inhibitory SGLT2 zostały zatwierdzone w 2013 r. do leczenia osób z cukrzycą typu 2. Leki należące do tych dwóch klas działają na różne sposoby: inhibitory SGLT2 zmniejszają poziom cukru we krwi, powodując, że nerki usuwają cukier z organizmu wraz z moczem. Badania leków z tej klasy wykazały, że mogą one również zmniejszać ryzyko niewydolności serca, spowalniać postęp przewlekłej choroby nerek i zmniejszać ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. GLP-1 RA działa poprzez symulację funkcji naturalnych hormonów inkretynowych organizmu, które pomagają obniżyć poziom cukru we krwi po posiłku. Wykazano, że leki z tej grupy zmniejszają ryzyko zawału serca, udaru niedokrwiennego lub zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Ostatnie badania pokazują, że te nowsze leki nie są powszechnie przepisywane, szczególnie wśród pacjentów z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i przewlekłej choroby nerek. Niedawne ogólnokrajowe, amerykańskie badanie z udziałem ponad miliona osób ubezpieczonych komercyjnie i dorosłych beneficjentów Medicare Advantage wykazało, że tylko 7 proc. pacjentów z cukrzycą typu 2 było leczonych inhibitorem SGLT2.

„Podejście oparte na współpracy między lekarzami podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistami w zakresie cukrzycy, kardiologii i chorób nerek, które - jeśli jest to wskazane - obejmuje leczenie tymi dwiema klasami leków, mogłoby wydłużyć lata bez chorób serca i nerek i znacznie wydłużyć przeżycie osób z typem 2 cukrzycy” - powiedział przewodniczący komitetu sporządzającego oświadczenie Janani Rangaswami, zastępca przewodniczącego ds. Badań na wydziale medycyny w Einstein Medical Center i profesor kliniczny w Sidney Kimmel College na Uniwersytecie Thomasa Jeffersona w Filadelfii.

Przewlekła choroba nerek (PChN) jest częstym przewlekłym powikłaniem cukrzycy typu 2 i stanowi ważny problem dla zdrowia publicznego w Stanach Zjednoczonych. Dwie wiodące przyczyny przewlekłej choroby nerek to cukrzyca typu 2 i nadciśnienie.

W USA jest 26 milionów ludzi, u których zdiagnozowano cukrzycę, a kolejne 9,45 miliona pozostaje niezdiagnozowanych. Z kolei 108 milionów dorosłych (45 proc.) ma nadciśnienie (130/80 mmHg lub więcej) albo przyjmuje leki na nadciśnienie. Szacuje się, że na chorobę nerek cierpi 37 milionów dorosłych Amerykanów. Większość pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek ma cukrzycę typu 2, a osoby z cukrzycą typu 2 są narażone na zwiększone ryzyko nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych (CVD), w tym zawału serca i niewydolności serca oraz udaru.

Oświadczenie naukowe zawiera szczegółowe, praktyczne wskazówki dla pracowników służby zdrowia dotyczące rozpoznawania i leczenia pacjentów, którzy mogą odnieść korzyści z leczenia inhibitorami SGLT2 i GLP-1 RA. Leki muszą być dostosowane do potrzeb każdego pacjenta. Konieczne jest monitorowanie i kontrola wysokiego ciśnienia krwi oraz zidentyfikowanie ryzyka hipoglikemii (niskiego poziomu cukru we krwi).

Udało się także zidentyfikować dwie dodatkowe podgrupy pacjentów, którzy mogą odnieść korzyści z inhibitorów SGLT2 i RZS GLP-1. Są to osoby z niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową (HFrEF) z cukrzycą typu 2 lub bez oraz osoby z przewlekłą chorobą nerek, które nie mają cukrzycy typu 2. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/