Doktorant Instytutu Archeologii tłumaczy, że w pradziejowych społecznościach III tysiąclecia pne funkcjonowały co najmniej dwa różne warianty męskiej tożsamości społecznej, w tym jeden najprawdopodobniej związany z wojną. Świadczą o tym znaczne różnice w męskich pochówkach.

Badacz zamierza opisać tożsamość społeczną owej wojowniczości, uwzględniając dwa różne wymiary tożsamości społecznej, tzn. kulturowy, konstruowany za pomocą określonych kategorii kultury materialnej oraz fizyczny, związany z kondycją, stanem zdrowia oraz budową człowieka.

W kulturze ceramiki sznurowej zmarłych chowano w pozycji skurczonej - mężczyzn na prawym, a kobiety na lewym boku. Ciała najczęściej ułożone były w linii wschód-zachód. W grobach znajdowane były naczynia, najczęściej puchary i amfory. Mężczyźni na ostatnią drogę wyposażani byli w broń – najczęściej topory kamienne.

Skrzyniecki porówna wiek pochówków, sposób ułożenia zwłok, orientację ciała względem stron świata oraz to, co wkładano zmarłym do grobów. Na tej podstawie wydzieli zestawy przedmiotów związanych wyłącznie z domniemanymi wojownikami i spróbuje odtworzyć role, jakie walczący mężczyźni pełnili w pradziejowej społeczności.

Aby odtworzyć fizyczne aspekty "wojowniczości" doktorant zastosuje bioarcheologiczne metody analizy wybranych cech szkieletu. Zbada geometrię przekrojów kości długich i na tej podstawie oceni, jakie formy aktywności zmarły przejawiał za życia.

"Dzięki temu będzie można ocenić, czy broń, z którą chowano niektórych mężczyzn, była przez nich faktycznie wykorzystywana, czy też może stanowiła jedynie materialny wyznacznik przynależności np. do elitarnej podgrupy społecznej" - zapowiada archeolog.

Z kolei na podstawie badania zębów można zrekonstruować ogólną kondycję zdrowotną człowieka oraz

wnioskować o jego diecie. Skrzyniecki porówna ogólny stan zdrowia i nawyków żywieniowych wojowników i mężczyzn nie trudniących się walką.

W ocenie doktoranta nikły stan wiedzy o wojownikach kultury ceramiki sznurowej z obszaru Małopolski może dziwić, gdyż właśnie stamtąd pochodzi najliczniejsza w skali kraju próba pochówków związanych z tą tradycją kulturową. Substancja kostna zachowała się w stanie dobrym, co umożliwia prowadzenie wieloaspektowych badań.

"Postać wojownika pojawiała się jak dotąd w różnych publikacjach, jednak zazwyczaj na marginesie rozważań nad przeobrażeniami struktury społecznej lub jako kategoria porządkująca typologię pochówków" - stwierdza Skrzyniecki.

Jego zdaniem, odtworzenie tożsamości wojownika w obu jej wymiarach – kulturowym i fizycznym – a następnie ocena stopnia, w jakim oba jej aspekty korespondują ze sobą, stanowi możliwy do zrealizowania, a przy tym niezwykle intrygujący problem badawczy.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ zan/