Samice kóz, zaledwie w minutę od zetknięcia się z silną wonią samca, były gotowe do przyjęcia zalotów - zaobserwowali naukowcy z Uniwersytetu Tokijskiego. Jak przyznają badacze, wyniki zaskoczyły ich przynajmniej dwa razy. Najpierw, kiedy się okazało, że bezpośrednim źródłem "eau de koza" jest sierść na głowie samca. Potem, kiedy ustalono, że zapach ten przypomina cytrusy.

Prowadzący badanie Yukari Takeuchi i Yuji Mori wyizolowali jeden ze związków chemicznych, decydujących o zapachu kozła - 4-etyloktanal. Później rozpylili ten lotny związek w obecności kóz, a jednocześnie wykonali u nich skanowanie reakcji mózgu. Okazało się, że zapach wywoływał błyskawiczną reakcję, widoczną w mózgu, która świadczyła o "włączeniu" systemu służącego reprodukcji.

"Kusi nas, żeby spekulować, że to jest sprytna strategia reprodukcyjna samca, która przy wykorzystaniu jednej tylko cząsteczki chemicznej pozwala zmienić zachowanie samic i ich aktywność rozrodczą, skłaniając je do godów" - mówi Takeuchi, cytowany w serwisie "ABC".

Badacz dodaje, że wyizolowany przy okazji związek, 4-etyloktanal, nie był dotychczas stwierdzony w przyrodzie.

Badanie to jest pierwszym, w którym odkryto feromon aktywujący coś, co naukowcy nazywają "centralna osią reprodukcyjną", czyli części mózgu związane z kontaktami płciowymi i reprodukcją.

Choć badania prowadzono na kozach, naukowcy sugerują, że wyniki mogą być aktualne również choćby dla bydła, a niewykluczone, że i również dla ludzi.

Komunikacja za pomocą zapachów w świecie przyrody to rzecz powszechna. Umożliwiają ją feromony, czyli związki chemiczne produkowane przez zwierzęta (np. owady, gryzonie a także ludzie), wydzielane z organizmu. Feromony mogą służyć zwalczania konkurencji, ale w powszechnej świadomości ich rola najczęściej kojarzona jest przywabianiem osobników płci przeciwnej. Większość feromonów wywołuje reakcję już przy minimalnym stężeniu (np. feromony płciowe ćmy pawicy samce wyczuwają nawet z odległości 3 km). (PAP)

zan/ agt/