Naukowcy sprawdzili zachowanie brązowych karłów o małych masach w porównaniu do dużych planet, takich jak Jowisz – poinformował University of Western Ontario z Kanady.
Brązowe karły to kategoria obiektów astronomicznych, które mają masy pośrednie pomiędzy masami gwiazd a masami planet. Czasami mówi się o nich jako o „nieudanych gwiazdach”. Jednak patrząc na granicę pomiędzy brązowymi karłami o mniejszych masach, a dużymi planetami typu jowiszowego, można by było sądzić, że atmosfery tych ciał powinny zachowywać się podobnie.
Często astronomowie zakładają, że brązowe karły zachowują się jak Jowisz, mając w atmosferze wyraźne pasma rozciągające się na wschód-zachód i stabilne burze. Nowe badania pokazują, że w rzeczywistości jest inaczej i u części brązowych karłów atmosfera cyrkuluje w zupełnie inny sposób.
W ostatnich latach udało się ustalić, iż w atmosferach brązowych karłów występują burze. A także, że na ciepłych brązowych karłach są burze pyłowe.
Do najnowszych badań wybrano brązowego karła VHS 1256B. Wcześniejsze analizy pokazały, że ma on zmienność o wyjątkowo dużych amplitudach (jego jasność znacząco rośnie i spada z upływem czasu). Opierając się na tych danych, w nowej pracy zasymulowano atmosferę obiektu i porównano przewidywania modelu z wynikami obserwacji z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Model pokazał, że zmienność w VHS 1256B wyniki z wielkoskalowych fal równikowych, czyli inaczej niż w przypadku Jowisza.
Fale te są tworzone przez brak równowagi temperatury, gdy chmury w pobliżu równika rozgrzewają atmosferę, generując duże burze pyłowe w osi wschód-zachód. Mechanizm ten nazywa się sprzężeniem zwrotnym chmurowo-radiacyjnym. Poprawie wyjaśnia zarówno silne zmiany jasności brązowego karła, jak i powolne długoterminowe przesunięcia w krzywej zmian blasku spowodowane burzami pyłowymi, które przemieszczają się i zmieniają w czasie.
Naukowcy tłumacza, iż model został sprawdzony z danymi obserwacyjnymi i wydaje się działać. Natomiast nie oznacza to jednak, że to wyłączny mechanizm, mogą istnieć też inne.
W badaniach wskazano dodatkowo na przyczynę różnic w zachowaniu atmosfer pomiędzy Jowiszem, a brązowymi karłami. Głównym powodem jest znacznie gorętsza atmosfera brązowych karłów i jej silniejsza reakcja na promieniowanie. To ta szybka reakcja tworzy wielkoskalowe fale równikowe zamiast jowiszowych wielokrotnych pasm
Wyniki badań opisano w czasopiśmie „Science Advances”. Pierwszym autorem publikacji jest Xianyu Tan. (PAP)
cza/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
