Prosta zabawa z wykorzystaniem popularnych klocków Lego może poprawić zdolności matematyczne i przestrzenne u dzieci – zauważyli naukowcy z brytyjskiego University of Surrey.

Badacze przetestowali włączenie zajęć z wykorzystaniem Lego do codziennego programu nauczania. Zauważyli wymierną poprawę kluczowych umiejętności wśród uczestniczących w eksperymencie uczniów w wieku od 6 do 7 lat.

Badanie, w którym wzięło udział 409 dzieci ze szkół wykazało, że sześciotygodniowy program "Spatial Cognition to Enhance mathematical learning" (SPACE) – oparty na prowadzonych przez nauczycieli zabawach z Lego – przyniósł wyraźną poprawę umiejętności rotacji mentalnej, czyli zdolności do wyobrażania sobie i manipulowania obiektami w myślach, oraz wyników z matematyki.

"Od pewnego czasu wiadomo, że rozumowanie przestrzenne i matematyka są ze sobą ściśle powiązane, jednak większość treningów umiejętności przestrzennych była przeprowadzana w warunkach laboratoryjnych. Nasze badanie pokazuje, że trening przestrzenny, prowadzony przez nauczycieli w klasie, jest skuteczny i przynosi pozytywne rezultaty dla uczniów" – wyniki komentuje prof. Emily Farran, autorka eksperymentu opisanego na łamach pisma "Mind Brain and Education" (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/mbe.70006).

Program SPACE obejmował szkolenie nauczycieli na temat znaczenia rozumowania przestrzennego oraz – za pomocą broszury z instrukcjami wizualnymi – prowadzenia uczniów przez uporządkowane ćwiczenia z budowania z klocków Lego. Nauczycieli zachęcano do pobudzania uczniów do myślenia przestrzennego na przykład poprzez wyobrażanie sobie i mentalne manipulowanie klockami.

"Zajęcie się problemem niskich osiągnięć i zmniejszenie różnic wynikających z nierówności w nauczaniu matematyki to wciąż aktualne wyzwanie dla nauczycieli i osób decyzyjnych. Wyniki tego badania były jednoznaczne – dzieci, które uczestniczyły w programie SPACE, wykazały znaczącą poprawę umiejętności przestrzennych i matematycznych w porównaniu z tymi, które otrzymywały standardowe nauczanie. Sugeruje to, że proste, praktyczne działania rozwijające wyobraźnię przestrzenną mogą mieć silny wpływ na proces uczenia się i stanowią ważną drogę do poprawy wyników oraz zwiększenia satysfakcji dzieci z nauki matematyki" – podkreśla współautorka badania, prof. Camilla Gilmore.

Badacze zwracają uwagę, że interwencje rozwijające umiejętności przestrzenne, takie jak program SPACE, wspierają również angażowanie dzieci z różnych środowisk, co szczególnie dotyczy młodych osób z trudniejszymi warunkami życiowymi oraz ze specjalnymi potrzebami.

Co więcej, dzieci z mniej uprzywilejowanych środowisk często osiągają większe postępy w kompetencjach matematycznych, niż ich rówieśnicy - co sugeruje, że umiejętność myślenia przestrzennego może przyczynić się do zmniejszania różnic w osiągnięciach edukacyjnych.

Badania finansowała fundacja Education Endowment (organizacja charytatywna, działająca na rzecz podniesienia poziomu wykształcenia najuboższych uczniów w angielskich szkołach), częściowo współfinansowała je Rada ds. Badań Ekonomicznych i Społecznych (UKRI Economic and Social Research Council) - pozaresortowa instytucja publiczna finansowana przez rząd Wielkiej Brytanii.

Marek Matacz

mat/ zan/