Obchody zaplanowano na cały rok; rozpoczęły się w poniedziałek uroczystym posiedzeniem senatu uczelni w Auli Magna zabytkowego Pałacu Branickich w Białymstoku, gdzie UMB ma swoją siedzibę. Wzięli w niej m.in. minister zdrowia Izabela Leszczyna, wiceminister nauki Maria Mrówczyńska, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, a także absolwenci uczelni i obecni studenci.

"Przyszłość UMB dzieje się dzisiaj. UMB należy do najbardziej dynamicznych uczelni medycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, trudno będzie państwu znaleźć w tej części świata w bardziej zdeterminowanych, bardziej pracowitych ludzi medycyny, ludzi nie obawiających się marzyć" - powiedział w trakcie przemówienia rektor uczelni prof. Marcin Moniuszko.

Przypomniał, że UMB to 30 tys. absolwentów, a obecnie 6 tys. studentów na trzech wydziałach na 16 kierunkach, 500 studentów z zagranicy, 230 doktorantów, a także 6 tys. pracowników uczelni i szpitali klinicznych.

Dodał, że uczelnia się rozwija, a wśród rozpoczętych inwestycji wymienił m.in. budowę centrum dydaktyczno-egzaminacyjne, centrum nauk podstawowych, centrum pielęgniarstwa oraz symulacji medycznych. Ich budowę - jak powiedział - rozpoczęto ze środków własnych uczelni, ale wyraził nadzieję na możliwość refinansowania ich z KPO.

Mówiąc o sukcesach uczelni, wskazał m.in. na setki publikacji w prestiżowych czasopismach naukowych, liczne projekty badawcze, współprace naukowe z różnymi ośrodkami na całym świecie. Przypomniał, że w ostatniej ewaluacji naukowej UMB otrzymał jedną z najwyższych ocen w kraju i wszystkie najwyższe kategorie naukowe.

Wśród działań naukowych uczelni wymienił m.in. stworzenie jednego z najnowocześniejszym w kraju laboratoriów genomicznych, metabolomicznych i proteomicznych, które wraz z danymi tworzy podstawę do tworzenia zaawansowanych algorytmów AI. Moniuszko podkreślił, że osiągnięciem jest stworzenie jednego z najnowocześniejszych i najbardziej restrykcyjnych biobanków, bez którego trudno mówić o dobrej jakości danych.

Wymienił też medycynę prewencyjną i wyjątkowy projekt Białystok Plus, który nazwał "skarbem wiedzy o przyczynach chorób i możliwościach nowoczesnej, kompleksowej profilaktyki". Moniuszko powiedział, że profilaktyka i prewencja jest dla niego szczególnie ważna, dlatego zapowiedział, że badania populacyjne (kohortowe) będą rozwijane.

"UMB chce odpowiadać na kryzysy" - mówił rektor. Podkreślił, że region potrzebuje wsparcia chroniącego przed ogólnoeuropejskim kryzysem demograficznym i jego zdrowotnymi konsekwencjami, ale też chroniącego przed ewentualnymi kryzysami epidemiologicznymi czy transgranicznymi. "Nowocześnie rozumiany system odporności państwa jest w ogromnym stopniu zależny od odpowiednio przygotowanego systemu ochrony zdrowia" - powiedział. Wymienił, że chodzi o przygotowanie nie tylko ludzi i procedur, ale też elastycznej bazy infrastrukturalnej gotowej na wyzwania demograficzne, epidemiologiczne i transgraniczne.

"Naprzeciw tym potrzebom wychodzi planowana przez UMB i nasz szpital kliniczny inwestycja, której wpisanie do wieloletniego programu finansowania przez państwo, stanowi szanse zmniejszenia skutków kryzysu demograficznego, trudnej sytuacji dziesiątków tysięcy starszych mieszkańców regionu - chcemy stworzyć modelowy system opieki nad pacjentem, szczególnie pacjentem starszym z wielochorobowością, obejmujący m.in. choroby nowotworowe, pacjentem mającym specjalne potrzeby. Jeśli dostaniemy taką szansę, gwarantuję, że stworzymy system, który będzie wzorem dla innych" - mówił Moniuszko. Zwracając się do minister Leszczyny, dziękował za podjęcie tego temu; dodał, że czeka na decyzję w tej sprawie Rady Ministrów.

"Wypracowaliście sobie Państwo przez 75 lat niezwykłą markę" - mówiła minister zdrowia Izabela Leszczyna. Wskazała, że te 75 lat to nie tylko kształcenie, leczenie i dbałość o zdrowie i życie pacjentów, ale to też badania.

Mówiąc o potencjale badawczym, wskazała na projekt żywności specjalnego przeznaczenia, który został najwyżej oceniony przez Agencję Medyczną i otrzyma finansowanie z KPO. Leszczyna wymieniła też, że w ciągu najbliższych dni ma zostać rozstrzygnięty konkurs z KPO, w ramach którego uczelnia uzyska 190 mln zł na wzmocnienie infrastruktury dydaktycznej i klinicznej.

Minister o planach stworzenia przez uczelnię modelowego systemu opieki geriatrycznej mówiła, że to "wielkie i fantastyczne ambicje". "Ministerstwo Zdrowia wspiera je z wielką życzliwością. Jestem przekonana, że Rada Ministrów przychyli się do uchwały, którą mamy w zasadzie w ministerstwie gotową" - powiedziała. Dodała z uśmiechem, że gdyby nie dała rady, to zaprosi rektora UMB, by przemówił do ministrów, a wtedy jest spokojna o głosowanie.

Leszczyna podkreśliła też, że obok inwestycji i pieniędzy, dla medyków ważny jest też pacjent. "Bardzo dziękuję za to myślenie o pacjencie" - mówiła dziękując za słowa rektora o tym, że robiąc wszystko dla studentów i badaczy, tak naprawdę robią wszystko dla pacjentów.

Wiceminister nauki Maria Mrówczyńska, która odczytała list od ministra nauki, wyraziła podziw dla determinacji całej społeczności lokalnej i akademickiej, że "z gruzów przez 75 lat zbudowała uczelnię o światowej renomie".

Minister nauki Marcin Kulasek w liście wskazał, że białostocki uniwersytet medyczny jest dziś nowoczesnym i prężnie rozwijającym się ośrodkiem dydaktycznym, a prowadzone tu badania naukowe, prace rozwojowe i wdrożeniowe są na najwyższym poziomie. "Ogromnie doceniam podejmowane przez uczelnię prace nad zastosowaniem sztucznej inteligencji w medycynie oraz realizowane tu unikatowe programy badawcze w dziedzinie medycyny cyfrowej i chorób cywilizacyjnych" - podkreślił w liście. Życzył całej społeczności akademickiej dalszego rozwoju.

Początki UMB sięgają lat 50. ubiegłego wieku. 3 lutego 1950 roku na szczeblu ministerialnym podjęto uchwałę o utworzeniu Akademii Lekarskiej w Białymstoku, przemianowanej wkrótce na Akademię Medyczną, pierwszą tego typu uczelnię w Polsce północno-wschodniej. Jej siedzibą został odbudowywany z wojennych zniszczeń Pałac Branickich – perła baroku i miejsce o bogatej historii medycznej. W 2008 roku uczelnię przemianowano z akademii na Uniwersytet Medyczny w Białymstoku.(PAP)

swi/