Zespół z Indyjskiego Instytutu Naukowego, na łamach magazynu „Nature”, przedstawił opracowany z myślą o sztucznej inteligencji układ inspirowany pracą mózgu i neuronów (tzw. system neuromorficzny).

Zdaniem badaczy oparty na tej technologii procesor może pozwolić nawet na trenowanie obszernych systemów SI (np. dużych modeli językowych, takich jak ChatGPT) nawet w domowych warunkach – na laptopie czy smartfonie. Obecnie wymaga to olbrzymich zasobów sprzętowych, typowych dla centrów serwerowych.

„Prace nad neuromorficznymi komputerami przez ponad dekadę napotykały wiele nierozwiązanych wyzwań” – zwrócił uwagę Sreetosh Goswami, jeden z autorów wynalazku. „Dzięki naszemu odkryciu praktycznie uzyskaliśmy system idealny” – uznał specjalista.

Jak wyjaśnili badacze, obliczenia sztucznej inteligencji polegają w znacznej mierze na mnożeniu macierzy. Sama zasada tych operacji jest prosta, ale wymagają one potężnych mocy obliczeniowych.

W typowym komputerze informacje przetwarzane poprzez operacje na dwóch stanach jednostek pamięci - zerach i jedynkach. W nowym układzie - jak opisali naukowcy - zamiast dwóch stanów, jest ich ponad 16 tys.

Sercem nowej platformy jest błona z cząsteczkami, z których każda może przyjmować tysiące pozycji, odpowiadających tysiącom wspomnianych wcześniej stanów. Pozycjami cząsteczek steruje się za pomocą precyzyjnych impulsów elektrycznych.

„Projekt ten łączy precyzję inżynierii elektrycznej z kreatywnością chemii, pozwalając nam bardzo precyzyjnie kontrolować kinetykę molekularną wewnątrz obwodu elektronicznego zasilanego nanosekundowymi impulsami napięcia” – wyjaśnił prof. Goswami.

Układy oparte na tym podejściu można będzie z łatwością integrować ze standardową elektroniką – zapewnili naukowcy.

Przeprowadzili oni już pierwszą praktyczną demonstrację swojego systemu. W czasie tego eksperymentu za pomocą komputera biurkowego odtworzyli przetworzony wcześniej przez superkomputer obraz sfotografowanych przez Teleskop Jamesa Webba słynnych Filarów Stworzenia.(PAP)

Marek Matacz

mat/ bar/