Dr Magdalena Szydłowska z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (UWM) z Centrum Monitoringu Internetowego Dziennikarstwa Obywatelskiego, podkreśliła, że są to działania pionierskie. „Tego rodzaju katalogów nie ma, więc jest on jednym z nielicznych, który powstaje” - podkreśliła Szydłowska w materiale wideo dotyczącym inicjatywy.

Do mediów obywatelskich Warmii i Mazur zalicza się projekty medialne, które: nie są tworzone przez komercyjne firmy i rządowe instytucje; których głównym celem działania nie jest zysk; są tworzone przez osoby mieszkające na Warmii i Mazurach lub takie, których centrum interesów życiowych znajduje się w tym regionie; nie są obraźliwe, wyszydzające lub krzywdzące dla innych osób i nie stosują mowy nienawiści.

Projekt wychodzi poza ramy akademickie. „Tworząc Katalog Internetowych Mediów Obywatelskich Warmii i Mazur zbieramy te wszystkie medialne inicjatywy w jednym miejscu, pozwalając im zaistnieć na nieco innej płaszczyźnie. W pewnym stopniu uwidaczniamy je, zachowujemy w szeroko pojmowanej pamięci” - podkreśliła w rozmowie z Nauką w Polsce dr hab. Urszula Doliwa, prof. UWM. Do tej pory badaczom udało się zgromadzić na stronie internetowej około 50 mediów obywatelskich.

Zdaniem dr Martyny Siudak z Centrum Monitoringu Internetowego Dziennikarstwa Obywatelskiego, każdy z przedstawionych twórców ma coś do zaoferowania odbiorcom. „Są to projekty różnorodne: zarówno w kontekście wykorzystywanych narzędzi, jak i prezentowanej tematyki (lifestyle, historia, kultura, społeczno-polityczne, wielotematyczne)” - zaznaczyła badaczka.

Jak opisała, ich twórcy to głównie osoby z wykształceniem wyższym, mieszkające na Warmii i Mazurach (w przeważającej części w Olsztynie), między 16. a 69. rokiem życia. „Do tego najwięcej z analizowanych mediów powstało w latach 2019-2021, co może być związane z okresem pandemii COVID-19” - zwróciła uwagę badaczka.

Doliwa podkreśliła, że „Warmia i Mazury to specyficzny region o skomplikowanej historii społeczno-politycznej, demograficznej i kulturowej”. „Jego współczesność zbudowana została na doświadczeniu migracji (dobrowolnych i przymusowych, wewnętrznych i zewnętrznych), będących konsekwencją zakończenia się II wojny światowej. To miejsce, w którym codziennością jest negocjacja i translacja różnych wzorów kulturowych, wartości społecznych, języków i wyznań” - opisała.

Dodała, że wchodzące w życie pokolenie staje wobec "nowego odczytania narracji nostalgii i krzywdy różnych grup etnicznych, etnocentrycznej i nacjonalistycznej mitologizacji 'Ziem Odzyskanych', instrumentalizacji myślenia regionalnego, stosunku do niemieckiego dziedzictwa cywilizacyjnego”.

„Nowi mieszkańcy regionu muszą zmierzyć się z takimi wyzwaniami, jak dewastacja środowiska naturalnego, postpegeerowskie enklawy zapaści cywilizacyjnej Polski B” - powiedziała Doliwa. Jej zdaniem obywatelskie inicjatywy medialne Warmii i Mazur mają szansę wspomóc te procesy transformacji i kreacji.

Oprócz prowadzenia badań naukowych dotyczących tego sektora mediów, badacze próbują dowiedzieć się więcej o potrzebach ich twórców, problemach, stworzyć coś na kształt „dobrych praktyk” dla osób, które o takiej działalności medialnej myślą.

„Ważne jest też dla nas, aby takie projekty trwały, rozwijały się, a ich doświadczenia stanowiły przyczynek m.in. do zmiany prawa w Polsce, choćby w zakresie działalności mediów non-profit oraz stworzenia systemów wsparcia do rozwoju tego sektora mediów” - powiedziała badaczka.

Obecnie wiele mediów obywatelskich wykorzystuje internet do prowadzenia różnych form medialnej działalności. „Często są to projekty mało znane, którym trudno jest zaistnieć w środowisku odbiorców” - zauważyła.

Centrum Monitoringu Internetowego Dziennikarstwa Obywatelskiego UWM udziela też mediom obywatelskim potrzebnego wsparcia, organizuje lub włącza się w organizację szkoleń i wydarzeń integrujących środowisko mediów obywatelskich.

W skład zespołu badawczego wchodzą: dr hab. Urszula Doliwa, prof. UWM; dr hab. Joanna Szydłowska, prof. UWM; dr hab. Maria Rółkowska; dr Marta Cichy; dr Dominika Myślak; dr Martyna Siudak; dr Magdalena Szydłowska; dr Marta Więckiewicz-Archacka; dr Magdalena Żmijkowska; dr Szymon Żyliński (na zastępstwo za dr Martynę Siudak od lutego do maja 2023) oraz dr inż. Adam Błaszczok.

Projekt został dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa” nr projektu NdS/546812/2022/2022, kwota dofinansowania wyniosła 296.815 zł.(PAP)

Nauka w Polsce, Anna Mikołajczyk-Kłębek

amk/ bar/