Zachodniopomorskie/ Średniowieczna bulla papieska znaleziona w okolicy Wysokiej Kamieńskiej

Członkowie Stowarzyszenie im. św. Korduli przeszukując teren w pobliżu torów kolejowych przy drodze nr 108, w pobliżu Wysokiej Kamieńskiej, natrafili na fragment średniowiecznej bulli papieskiej.

"Bardziej byliśmy nastawieni na znalezienie rzeczy militarnych. W tym rejonie wiodła droga ucieczki Niemców na Wolin, a skąd wzięła się niedaleko tej drogi bulla, tego nie wiemy. Może została np. nawieziona z ziemią z innego terenu, np. podczas budowy nowej nawierzchni drogi lub została zagubiona" – powiedział w rozmowie z PAP prezes Stowarzyszenia im. św. Korduli Jacek Ukowski, znalazca bulli.

Jedna z hipotez zakłada też, że bulla została zniszczona w drodze do adresata i porzucona przy skraju drogi. Droga znajduje się w odległości jedenastu kilometrów od Golczewa, gdzie w XIV w. na zamku rezydowali biskupi kamieńscy (Schloss Gülzow). Zamek był w posiadaniu biskupów od 1304 roku (czyli od końca pontyfikatu Benedykta XI) i kapituły kamieńskiej.

Jak przekazał dyr. Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej Grzegorz Kurka, na awersie bulli znajduje się napis uncjalny: w pierwszy rzędzie "...NE" i poniżej "...US" (imię papieża jest niekompletne).

"Pierwotnie poniżej imienia umieszczony był skrót tytułu PP (Pastor Pastorum) i cyfra rzymska z kolejnym imieniem papieża. Na tej podstawie, czyli niepełnej zachowanej inskrypcji, trudno ją przypisać do konkretnego biskupa Rzymu" – przekazał Kurka.

Jak dodał, zachowane litery i ikonografia mogą być przyporządkowane taki papieżom, jak: Benedykt XI (1303-1304), Klemens V (1305-1314), Benedykt XII (1334-1342), Klemens VI (1342-1352), czyli bullę można datować pomiędzy 1303 a 1352 rokiem.

Znaleziona w okolicy Wysokiej Kamieńskiej bulla jest trzecią znalezioną w ostatnim czasie na terenie woj. zachodniopomorskiego. Pierwszą ołowianą pieczęć bulli z czasów tzw. niewoli awiniońskiej papieża Benedykta XII (1334-1342) odkryto w 2020 r. na polu w okolicy Kamienia Pomorskiego.

Kolejną bullę odkryto pod koniec lutego 2023 r. w trakcie prowadzonych prac archeologicznych przy ulicy Wilków Morskich w Kamieniu Pomorskim.

"Na terenie kraju odkryto tylko kilkanaście tego typu zabytków i uchodzą one za wyjątkowe. Pan Jacek jest jedyną osobą w Polsce, któremu udało się dwukrotnie odkryć papieskie bulle i to w okresie jednego roku" – podkreślił Kurka.

Bulle odkryto m.in. w Gdańsku na terenie Starego Miasta, Kołbaczu na terenie opactwa, Krakowie na Wawelu, Poznaniu na Ostrowie Tumskim, Grodnie na zamku, Wrocławiu na Nowym Targu, w Grzybowie pod Kołobrzegiem i w Mierzynie koło Piotrkowa.(PAP)

Nauka w Polsce, Małgorzata Miszczuk

misz/ bar/