Naukowcy podejrzewają, że niektóre z księżyców Saturna i Jowisza mają oceany pod swoimi lodowymi powierzchniami. W przypadku Saturna chodzi o Enceladusa, na którym zaobserwowano kriowulkanizm (wyrzucanie cząsteczek lodu przez gejzery). Jest jednak kolejny księżyc tej planety, który od kilku lat również podejrzewany jest o posiadanie oceanu pod swoją powierzchnią. Chodzi o Mimasa.

Hipoteza oceanu rozważana była w ostatniej dekadzie, z argumentami za takim pomysłem, jak i przeciwnymi. Z argumentów krytycznych chodzi w szczególności o brak oznak powierzchniowych, takich jak pęknięcia na powierzchni lub inna aktywność tektoniczna. Jednak w 2022 roku zaproponowano model ogrzewania pływowego, które mogłoby wytworzyć wewnętrzny ocean.

Wyniki najnowszych analiz zgodne z modelem zawierającym ocean we wnętrzu Mimasa opublikowano w czasopiśmie „Nature”. Naukowcy przeanalizowali ruch orbitalny Mimasa w oparciu o dane zebrane przez sondę Cassini.

Wcześniejsze badania sugerowały dwie możliwości budowy wnętrza Mimasa: jako wydłużone skaliste jądro, albo globalny ocean. W najnowszych badaniach, kierowanych przez Valery Lainey z Obserwatorium Paryskiego we Francji, ustalono, że na zmiany ruchu rotacyjnego i zmiany orbity wpływ ma jego wnętrze. W przypadku modelu przyjmującego ciało stałe, jądro musiałoby być bardzo wydłużone, prawie jak naleśnik, co zdecydowanie nie pasuje do obserwacji. Natomiast przyjmując istnienie oceanu we wnętrzu, można lepiej wytłumaczyć pomiary pozycji Mimasa i ewolucję jego orbity.

Obliczono, że ocean powinien znajdować się pod lodem na głębokości około 25-30 km. Powstał pomiędzy 25 milionami, a 2 milionami lat temu. Tak młody wiek oceanu może być wytłumaczeniem, dlaczego powierzchnia Mimasa nie odzwierciedla tego w taki sposób, jak np. powierzchnia Enceladusa.

Autorzy publikacji wskazują, że procesy takie, jak zachodzące na Mimasie, mogą być powszechne we wczesnych stadiach powstawania lodowych księżyców.

Mimas został odkryty w 1789 roku przez Williama Herschela. Mierzy 415 x 394 x 381 km. Krąży względnie blisko Saturna, w obszarze jego pierścieni. Ma małą gęstość, co sugeruje, że jest księżycem lodowym. Powierzchnia Mimasa jest pokryta kraterami, a największy z nich ma 130 km (to około jednej trzeciej średnicy całego księżyca), co powoduje, że wygląd przypomina Gwiazdę Śmierci z filmów z serii Gwiezdne Wojny.

Księżyc ten był badany przez sondy kosmiczne, które przelatywały obok obiektu. W 1980 roku Voyager 1 przesłał pierwszy dokładny obraz powierzchni Mimasa. Więcej zdjęć pochodzi z 2005 i 2010 roku, gdy w pobliżu przelatywała sonda Cassini.(PAP)

cza/ agt/