Koordynujący prace Luis Seabra z Ośrodka Badań nad Bioróżnorodnością i Zasobami Genetycznymi na Uniwersytecie w Porto poinformował, że pierwsze żyto na Półwyspie Iberyjskim rosło w rejonie północnego pogranicza Portugalii i Hiszpanii: pomiędzy regionem Minho a południową Galicją.

Zespół Seabry potwierdził, że wśród obszarów, na których znaleziono miejsca, w których rosło żyto są portugalskie stanowiska archeologiczne w gminach Marco de Canaveses, Lousada, Mondim de Basto, a także w hiszpańskim Castelo Pequeno de Santigoso.

Z dotychczasowych wyników badania wynika, że najstarsze ziarna żyta oraz pozostałości kłosów w tym rejonie Europy pochodzą z epoki żelaza.

Autorzy studium oceniają, że pierwsze obszary zasiane żytem pojawiły się na Półwyspie Iberyjskim pomiędzy III wiekiem p.n.e. a pierwszą połową I w. p.n.e.

Sprecyzowali, że wiek znalezionego tam żyta został potwierdzony poprzez badania radiowęglowe oraz analizę statystyczną.

Luis Seabra wyjaśnił, że w trakcie prowadzonych od ośmiu lat badań wciąż nie udało się ustalić, czy pojawienie się żyta w tej części Płw. Iberyjskiego to rezultat masowej uprawy tego gatunku zbóż, czy przypadkowego pojawienia się rośliny. Przypomniał, że nasilenie się upraw żyta zostało dotychczas dobrze udokumentowane, ale dopiero w okresie średniowiecza.

Portugalski naukowiec nie wyklucza, że żyto pojawiło się na Półwyspie Iberyjskim jako chwast, a następnie pomiędzy końcem III w. a IV w., czyli w okresie obecności Rzymian w tej części Europy, zaczęło być “świadomie uprawiane”.

Badania nad pierwszymi uprawami żyta na Półwyspie Iberyjskim prowadzone są przez Uniwersytet w Porto we współpracy m.in. z Uniwersytetami Kantabrii, Oksfordu, Lizbony, a także Coimbry.

Z Lizbony Marcin Zatyka (PAP)

zat/ agt/