Budowla ta to duży, dwupiętrowy budynek, o wysokości 12 m, który dominuje nad krajobrazem Starej Dongoli (Tungul). Jak wyjaśniło CAŚ UW w przesłanym komunikacie, wzniesiono go jako salę tronową lub kościół na początku IX wieku. Dopiero 1317 r. stał się meczetem. Budowla funkcjonowała przez ponad 600 lat, aż do 1967 r. Wówczas ją zamknięto z powodu destabilizacji konstrukcji i powstania nowych meczetów w pobliskich wsiach.

CAŚ UW przekazało, że otrzymało od fundacji ALIPH 1 mln dolarów na prace związane z dokumentacją budynku, stabilizacją jego konstrukcji i udostępnieniem go zwiedzającym z kraju i ze świata. Zadania podejmie się międzynarodowa grupa ekspertów z Polski, Sudanu i Japonii pod kierownictwem dyrektora CAŚ UW i kierownika ekspedycji archeologicznej w Starej Dongoli, dr. hab. Artura Obłuskiego. Przedsięwzięcie będzie realizowane we współpracy z Sudańską Narodową Korporacją ds. Starożytności i Muzeów (NCAM).

Ze strony polskiej w skład zespołu wchodzą specjaliści z CAŚ UW, Politechniki Warszawskiej, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

"Eksperci będą pracować nad szeregiem zadań, takich jak m.in. przesiedlenie kolonii nietoperzy zamieszkującej budynek, a następnie konserwacja malowideł i zabytkowych inskrypcji na jego ścianach" - podało CAŚ UW.

W komunikacie podkreślono, że eksperci pracujący w Dongoli ściśle współpracują z lokalnymi społecznościami, w tym także z miejscowym imamem i szejkami, nad koncepcją wystaw i programów edukacyjnych koncentrujących się na islamskim dziedzictwie Starej Dongoli. W ramach planowanego projektu odbędą się warsztaty i zajęcia praktyczne, podczas których młodzi sudańscy specjaliści będą przeszkoleni w konserwacji malowideł ściennych. Natomiast uczniowie i lokalni mieszkańcy nabędą doświadczenia w tworzeniu programów edukacyjnych i oprowadzaniu zwiedzających. Ma to pomóc wzmocnić ich wiedzę i świadomość konieczności ochrony dziedzictwa.

Stara Dongola była stolicą Królestwa Makurii od V do XIV wieku. Makuria była potężnym królestwem, które zajmowało obszar pomiędzy II a V kataraktą nilową. Od XVI wieku, pod rządami sułtanatu Fundż, rozwijała się jako regionalne centrum polityczne i ośrodek nauczania islamu.

Polscy uczeni są pionierami badań nad średniowiecznymi królestwami nubijskimi w Sudanie. Ekspedycja CAŚ UW pracuje w Starej Dongoli od 1964 roku. W ostatnich latach prace naukowców w tym miejscu się zintensyfikowały. Dr hab. Artur Obłuski otrzymał na ten cel dwa granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych: w 2017 r. ERC Starting Grant, a w styczniu br. - ERC Consolidator.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/