Astronomowie wykryli w Drodze Mlecznej wiele nowych gromad i współporuszających się zgrupowań gwiazd, z których znaczna część jest rozmieszczona w wydłużonych konfiguracjach, poinformowała Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).
Poznawanie rozmieszczenia i dawnej historii gwiazd znajdujących się w Drodze Mlecznej jest szczególnie trudne, gdyż wymaga ustalenia przez astronomów wieku tych obiektów. „Przeciętne” gwiazdy o podobnej masie, ale innym wieku mogą wyglądać bardzo podobnie.
Jednym ze sposobów ustalenia, kiedy powstała gwiazda jest badanie populacji gwiazd, które uformowały się w podobnym czasie. Ale ustalenie, które z gwiazd są kosmicznym rodzeństwem to kolejny niełatwy problem, gdyż gwiazdy niekoniecznie przez długi czas przebywają w miejscach swoich narodzin.
„Aby zidentyfikować, które gwiazdy narodziły się razem, poszukujemy takich, które poruszają się w podobny sposób, ponieważ wszystkie gwiazdy uformowane z tego samego obłoku materii międzygwiazdowej lub w tej samej gromadzie gwiazd, będą poruszały się w Galaktyce podobny sposób” - tłumaczy Marina Kounkel z Western Washington University w USA, pierwsza autorka publikacji opisującej nowe wyniki badań.
Dzięki satelicie Gaia można było zbadać tego typu współporuszające się zgrupowania gwiazd w znacznych odległościach od Układu Słonecznego.
Marina Kounkel wykorzystała dane z misji Gaia opublikowane w kwietniu 2018 r., zawierające katalog ruchów i pozycji dla ponad miliarda gwiazd. Naukowcy zastosowali uczące się algorytmy do wykrycia prawie 2000 nieznanych do tej pory gromad i współporuszających się grup gwiazd. Zasięg badań wyniósł 3000 lat świetlnych, to prawie 750 razy dalej niż odległość od Słońca do jego najbliższej gwiezdnej sąsiadki Proximy Centauri. W badaniu określono także wiek setek tysięcy gwiazd.
Okazało się, że około połowa z tych gwiazd występuje w wydłużonych konfiguracjach, przypominających łańcuchy. Do tej pory sądzono, że młode gwiazdy często opuszczają miejsca swoich narodzin w trakcie kilku milionów lat, tracąc związki ze swoją „rodziną”. Wydaje się jednak, że gwiazdy mogą pozostawać blisko swojego rodzeństwa nawet przez kilka miliardów lat.
Inną ciekawą cechą jest orientacja „łańcuchów” względem ramion spiralnych galaktyki. Wygląda na to, że zależy to od wieku gwiazd w danej strukturze.
Obserwatorium Gaia zostało wystrzelone w 2013 roku. Jego zadaniem jest wykonanie trójwymiarowej mapy Drogi Mlecznej poprzez pomiary pozycji i ruchów dla blisko jednego procenta gwiazd galaktyki. Jest to misja prowadzona przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA).
cza/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
