W poniedziałek w Sztokholmie Komitet Noblowski ogłosił, że tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymał Yoshinori Ohsumi z Tokio Institute of Technology za odkrycia dotyczące mechanizmów autofagii.

"Proces autofagii jest procesem katabolicznym, polega na utrzymaniu homeostazy w komórkach. Uszkodzone elementy komórkowe (organelle lub białka o długim okresie półtrwania) są rozkładane na czynniki pierwsze. Podczas tego procesu uwalniana jest duża ilość energii. W okresie niedoboru substancji odżywczych proces nasila się, a uwolnione substancje są powtórnie wykorzystywane, np. do budowy innych organelli komórkowych przez komórkę, jak również przez sąsiednie komórki” - wyjaśnia PAP dr Ewa Totoń z Katedry Chemii Klinicznej i Diagnostyki Molekularnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.

Jak dodaje badaczka, autofagia jest bardzo ważnym procesem fizjologicznym. Zaburzenie tego procesu przyczynia się do rozwoju wielu chorób, m.in. choroby Alzheimera oraz chorób nowotworowych.

Proces autofagii w komórce nowotworowej naukowcy mogą zarówno stymulować, jak i blokować. Zablokowanie procesu autofagii w połączeniu z innymi metodami leczenia - radioterapią czy chemioterapią może przyczynić się do zwiększenia efektu terapeutycznego.

Badania nad regulacją procesu autofagii w komórkach nowotworowych prowadzi właśnie dr Ewa Totoń. W centrum jej zainteresowań znajduję się kinaza białkowa C epsilon - jedyna spośród 12 kinaz białkowych C, która ma onkogenny charakter.

„Zaobserwowaliśmy, że modulacja ekspresji onkogennej kinazy białkowej C epsilon powoduje zahamowanie procesu autofagii. Jeśli w komórce nowotworowej zahamujemy ten proces, to nie otrzyma ona substancji odżywczych co w konsekwencji może zaburzyć jej dalszy rozwój" - opisuje. Grupa naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu prowadzi tego typu badania na komórkach glejaka wielopostaciowego.

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ agt/