Rosnące na ubogiej w składniki pokarmowe glebie rosiczki chwytają owady dzięki lepkim włoskom na liściach i trawią je, uzyskując cenne składniki pokarmowe.

Dla zdecydowanej większości owadów zetknięcie z pokrytymi kroplami lepkiego śluzu liśćmi rosiczki jest śmiertelne. Jednak w Brazylii po liściach rosiczki czołgają się niewielkie(poniżej centymetra długości) larwy muchówki Toxomerus basalis z rodziny bzygowatych (Syrphidae), które zjadają schwytane przez roślinę owady.

Dorosła postać muchówki ubarwieniem przypomina pszczołę – i także żywi się pyłkiem oraz nektarem. Jednak larwy są (w swojej lilipuciej kategorii) groźnymi drapieżnikami, postrachem mszyc i innego owadziego drobiazgu. Wyglądają bardziej na poczwarki niż na larwy – nie mają wyodrębnionej głowy ani kończyn, a aparat gębowy przystosowany jest do przebijania i wysysania zdobyczy.

Andreas Fleischmann z Botanische Staatssammlung w Monachium (Niemcy) zaobserwował larwy Toxomerus basalis na sześciu różnych gatunkach rosiczek, w rozmaitych lokalizacjach. Larwy wydzielają wodnisty płyn, który pokrywa ich ciało i zapobiega przyklejeniu się do liścia. Brak nóg sprawia, że nie mogą się zaplątać w lepkie włoski, a gruby oskórek zapobiega strawieniu przez enzymy rosiczki. Dzięki temu larwy mogą do woli korzystać z łupów zgromadzonych przez roślinę – co w języku biologów nazywa się kleptopasożytnictwem.

Znanych jest ponad 140 gatunków z rodzaju Toxomerus występujących w Ameryce Środkowej i Południowej, jednak po raz pierwszy zaobserwowano złodziejskie skłonności u należącej do tego rodzaju larwy. Nie jest znana żadna inna larwa – złodziejka w całej rodzinie Syrphidae.

Choć larwa muchówki jest pierwszym kleptopasożytem zaobserwowanym na rosiczce, znanych jest wiele owadów korzystających z innej rośliny owadożernej – dzbanecznika. Na przykład pewien pluskwiak zjada owady uwięzione w “dzbanuszkach”, pozostawiając w zamian swoje odchody – co roślinie nie robi istotnej różnicy. (PAP)

pmw/ agt/