Wyniki oceny jednostek naukowych są jednym z elementów służących do ustalania wysokości tzw. dotacji statutowej z budżetu państwa. Ocenie tej podlega ok. 1000 jednostek - wydziały uczelni, instytuty badawcze i instytuty PAN.

Propozycje zmian w dotychczasowym systemie oceny przedstawiła w środę minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Lena Kolarska-Bobińska i przewodniczący Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych (KEJN) prof. Maciej Zabel. W nowym systemie zaproponowano zmianę zasad oceny, uproszczenie procedur oraz większe uwzględnienie zróżnicowania, osiągnięć i innowacyjności jednostek naukowych.

"Chcieliśmy, żeby system, który powstanie, spełniał dwa podstawowe cele. Pierwszy to poprawa systemu, który istnieje obecnie. Drugi powód zmiany jest taki, że świat się zmienia: Unia Europejska stawia przed nami nowe zadania, sami mamy również nowe cele na najbliższych pięć lat. W Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowaliśmy założenia zmian i celów, które chcemy w tym czasie osiągnąć. Nowy system ewaluacji w tym pomoże" - powiedziała Kolarska-Bobińska.

Rozporządzenie dotyczące nowego systemu zacznie obowiązywać w 2017 r. Jego przygotowanie poprzedzą dyskusje. Taki harmonogram prac pozwoli jednostkom naukowym zawczasu przygotować się do nowego systemu ocen.

"Chcemy, żeby system był wypracowany przez środowisko. Wszystko w państwa rękach" – zwróciła się szefowa resortu nauki do przedstawicieli środowiska naukowego.

Na środowych konsultacjach społecznych w MNiSW spotkało się ponad 300 osób reprezentujących uczelnie, instytuty badawcze i instytuty naukowe PAN. Minister Kolarska-Bobińska zaapelowała do naukowców, by wysyłali mailowo swoje opinie nt. propozycji. Mają na to dwa tygodnie.

Przedstawiając założenia zmian minister zaznaczyła, że mają one sprzyjać poprawie jakości badań naukowych. "Rozwijanie doskonałości w nauce to podstawowa rzecz, o której się pisze i oczekuje w dokumentach europejskich" - uzasadniła.

System ocen ma też stymulować wzrost innowacyjności nauki i coraz szerszy kontakt nauki z biznesem. W zmienionym systemie ocen ma być też uwzględniane m.in. wspieranie interdyscyplinarności i nowych obszarów badawczych, wspieranie prestiżu polskiej nauki.

"Bardzo nam zależało na umiędzynarodowieniu polskich uczelni i polskiej nauki. Byłoby błędem niewykorzystanie tych możliwości, które stwarza program Horyzont 2020 czy fundusze strukturalne - nie tylko po to, aby wydać te pieniądze, ale też, by przestawiać naszą naukę i nasze myślenie na nowe cele" - zaznaczyła minister.

Jak podał resort nauki w przesłanym PAP komunikacie, zaproponowane zmiany są efektem analizy wyników parametryzacji przeprowadzonej w 2013 r., w tym ankiet i uwag nadesłanych przez jednostki naukowe. To także skutek konsultacji m.in. z konferencjami rektorów, prezydium PAN oraz kierownictwem resortu nauki.

"Na nowych zasadach oceny parametrycznej skorzystają także humaniści, którym zwiększono punktację za monografie (zrezygnowano przy tym z kryterium języka). Wprowadzenie pojęcia dzieła wybitnego to z kolei ukłon w stronę przedstawicieli dyscyplin artystycznych. Dodatkowo zmianie ulegnie zasada punktowania efektów komercjalizacji wyników badań. Nacisk będzie położony nie tylko na wynikające z nich korzyści finansowe, ale także na efekty ich zastosowania w gospodarce. Premie za innowacyjność mogą otrzymać wszystkie jednostki naukowe, bez względu na charakter prowadzonych badań. Podkreślenie wagi wdrożeń oraz praktycznego zastosowania wyników badań jest ważnym elementem promowania innowacyjności nauki" - poinformowano w komunikacie.

PAP - Naka w Polsce

zan/ agt/