Celem projektu jest zbadanie wpływu nawożenia upraw w Polsce na zmiany klimatu. Chodzi o tzw. ślad węglowy nawozów, czyli całkowitą emisję gazów cieplarnianych do atmosfery, powstającą przy ich produkcji i podczas stosowania na polu.

Projekt "Wsparcie dla rolnictwa niskoemisyjnego – zdolnego do adaptacji do zmian klimatu obecnie oraz w perspektywie lat 2030 i 2050" zrealizują: Grupa Azoty Puławy i trzy instytuty naukowe: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa-Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk w Lublinie oraz Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie. Umowę konsorcjum podpisano w czwartek - poinformował rzecznik Grupy Grzegorz Kulik.

"Założeniem projektu jest to, żeby zmierzyć emisyjność nawozów, które produkują Zakłady Azotowe >>Puławy<< - od początku procesu, czyli od momentu rozpoczęcia produkcji - do tego, co dzieje się na polu" - powiedział PAP prof. Wiesław Oleszek, dyrektor Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, który jest koordynatorem projektu.

Przez trzy lata naukowcy będą badać emisje na etapie produkcji nawozów (w puławskich zakładach) oraz na etapie nawożenia upraw przez rolników. Uczestnicy projektu sprawdzą, jak nawożenie wpływa na emisję gazów cieplarnianych. Badania będą prowadzone w reprezentatywnej grupie gospodarstw rolnych. Po otrzymaniu wyników konsorcjanci przetestują niskoemisyjne praktyki rolnicze, pozwalające zmniejszyć emisje, a jednocześnie poprawić efektywność produkcji rolnej. Badania na tym etapie prowadzone będą w ośmiu zakładach doświadczalnych zlokalizowanych w różnych regionach Polski.

"Prowadzone dziś oszacowania emisyjności są oparte na danych statystycznych GUS. Dotychczas brakowało natomiast wyników pomiarów terenowych. Ten projekt pozwoli takie dane uzyskać" - powiedział profesor Oleszek.

Ocena emisji gazów cieplarnianych do atmosfery w praktyce ma dotyczyć nie tylko produkowanych w Puławach nawozów, ale też głównych półproduktów: amoniaku i kwasu azotowego.

W przypadku produkcji nawozów na emisje gazów cieplarnianych (powodujących wzrost temperatury atmosfery i zmiany klimatu) wpływa przede wszystkim wykorzystanie gazu ziemnego oraz energii cieplnej i elektrycznej. Z kolei podczas stosowania nawozów azotowych na polu do atmosfery trafia bardzo silny gaz cieplarniany, podtlenek azotu. Pomiary jego emisji z pól produkcyjnych wymagają bardzo czułych przyrządów i nie były prowadzone Polsce na większą skalę - zwrócił uwagę Kulik.

Konsorcjum przygotuje też specjalną platformę internetową poświęconą tym zagadnieniom. Raporty z badań pozwolą poprawić parametry nawozów.

W rozmowie z PAP prof. Oleszek zaznaczył, że jeśli chodzi o źródła emisji gazów do atmosfery, rolnictwo zajmuje trzecie miejsce, tuż po sektorze energetycznym i transportowym. Podczas podpisywania umowy dotyczącej projektu powiedział z kolei, że naukowcy realizujący projekt chcą pomóc we wdrożeniu nowoczesnych niskoemisyjnych praktyk rolniczych i promować zrównoważone stosowanie nawozów. "Badania pozwolą opracować certyfikaty na zastosowanie nawozów w tych praktykach. W bardziej ogólnym znaczeniu wyniki badań będą podstawą do programowania polityki rolnej Polski w zakresie działań klimatycznych oraz doskonalenia metod szacowania emisji w ramach krajowego systemu" - podkreślił.

Budżet przedsięwzięcia wynosi niemal 12,5 mln zł. Konsorcjum, którego koordynatorem jest Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB, otrzymało na ten cel dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Grupa Azoty Puławy przeznaczy na ten cel 820 tys. zł, czyli 7 proc. projektu finansowanego przez NCBiR - poinformował Kulik.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ agt/