„Badany przez nas mamut miał w chwili śmierci około 10 lat. Na takie oszacowanie pozwoliła nam analiza doskonale zachowanych kości i zębów” – wyjaśnia PAP dr Błażej Błażejowski z Instytutu Paleobiologii PAN.

Naukowcom udało się wydobyć kompletną żuchwę z dwoma zębami trzonowymi, żebro, lewą panewkę miedniczą z fragmentem kości biodrowej i fragment kości łonowej. Szczególnie dokładnie zbadano doskonale zachowane zęby, które dostarczyły wielu cennych informacji. Ich wielkość i umiejscowienie wskazują, że były to pierwsze zęby stałe tego mamuta. Dzięki wykonaniu pomiarów zawartości izotopów stabilnych węgla i tlenu w tkance kostnej zębów, badacze uzyskali informacje pozwalające wnioskować o diecie zwierzęcia.

„Dziesięcioletni mamut odżywiał się już wyłącznie pokarmem roślinnym. Co ciekawe, nieco wcześniej, w momencie formowania się zębów trzonowych nadal był w części karmiony przez matkę mlekiem, którego charakterystyczna sygnatura izotopowa jest wyraźnie widoczna w wykonanych analizach” – mówi Błażejowski.

Szczątki poddane badaniom należą do mamuta włochatego (Mammuthus primigenius). Znaleziono je w 2012 roku w warstwach, których wiek można oszacować na ok. 300-200 tys. lat.

Mamuty zaczęły masowo wymierać ok. 15 tys. lat temu w wyniku wielkoskalowych zmian środowiskowych związanych z końcem epoki zlodowaceń. Pojedyncze stada przetrwały w północno-wschodniej Rosji na Wyspie Wrangla aż do III tysiąclecia p.n.e. Wszystkie informacje o tej grupie zwierząt pochodzą wyłącznie z materiału kopalnego.

Przyjmuje się, że mamuty były pod względem fizjologii podobne do dzisiejszych słoni. Do około trzech miesięcy po urodzeniu były karmione wyłącznie mlekiem, potem stopniowo włączały do swojej diety rośliny, by w wieku 3-6 lat zupełnie się usamodzielnić pod względem żywieniowym. Te hipotezy znajdują potwierdzenie w wynikach prac polskich badaczy. Dieta dorosłych mamutów obfitowała w rośliny zielne, głównie trawy. Sporadycznie spożywały także liście oraz pędy drzew i krzewów. Mamuty zamieszkiwały tzw. stepotundrę – olbrzymi, otwarty obszar rozciągający w czasie epoki lodowcowej od zachodnich krańców Europy, przez Azję do Ameryki Północnej. Były największymi zwierzętami tej strefy.

Naukowcy Błażej Błażejowski, Gwidon Jakubowski, Piotr Gieszcz, Rafał Kowalski i Aleksandra Hołda-Michalska opublikowali wyniki swoich badań w czasopiśmie „Przegląd Geologiczny”, vol. 62, nr 11, 2014.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ mrt/