
Jednej czwartej ryb chrzęstnoszkieletowych na świecie, w tym rekinów i płaszczek, grozi wymarcie w ciągu kilku dekad - wynika z badania o globalnym charakterze.
Badanie opisane w magazynie "eLife" zostało przeprowadzone przez specjalistów z Simon Fraser University (SFU), Kanada i Shark Specialist Group (SSG) pod egidą Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN).
Już poprzednie badania wskazywały na lokalne przełowienia dotykające niektórych populacji rekinów i płaszczek. Badacze wskazują jednak, że jest to pierwsza tak szeroka analiza sytuacji ryb w wodach przybrzeżnych i oceanach. Pokazuje ona, że jedna czwarta (249) z 1041 gatunków rekinów, płaszczek i chimer zaklasyfikowanych jest do Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych IUCN.
"Wiemy teraz, że wiele gatunków, nie tylko charyzmatyczne żarłacze białe, jest zagrożonych wymarciem. Tak naprawdę nie ma rezerwatów dla rekinów, w których nie grozi im przełowienie" - podkreśla Nick Dulvy z SFU.
Autorzy badania przez dwie dekady wprowadzali do Czerwonej Księgi dane dotyczące 1041 gatunków, m.in. na temat występowania, połowów, zagrożeń i działań na rzecz ochrony.
Tej grupy zwierząt dotyczy zasadniczo wysokie ryzyko wyginięcia w porównaniu z innymi. Ma ona też najniższy odsetek gatunków uważanych za bezpieczne - 23 proc.
Autorzy wskazują główne miejsca, gdzie populacje ryb chrzęstnych są uszczuplone: Zatoka Tajlandzka na Indo-Pacyfiku, Morze Czerwone i Morze Śródziemne.
W największym niebezpieczeństwie są najpotężniejsze gatunki, szczególnie te zamieszkujące relatywnie płytkie wody dostępne dla rybaków. Przełowienie (w chińskiej kuchni popularna jest zupa z płetwy rekina) i niszczenie siedlisk są najbardziej dotkliwymi czynnikami dla 90 gatunków.
"Płaszczki, w tym majestatyczna manta, są w gorszej sytuacji. Choć czynione są pewne kroki, aby ochronić wszystkie te ryby, istnieje realne ryzyko, że nasze wnuki nie zobaczą rekinów ani płaszczek na wolności" - powiedział Dulvy.
Jego zdaniem wymarcie tych ryb to utrata całych rozdziałów historii ewolucyjnej. "Są jedynymi żyjącymi reprezentantami pierwszej linii rozwojowej posiadającej szczęki, mózgi, łożyska i współczesny system odpornościowy kręgowców" - wyjaśnił naukowiec.
SSG apeluje do światowych władz, aby chroniły ryby chrzęstnoszkieletowe poprzez: zakaz połowów wyjątkowo zagrożonych gatunków, ustanowienie kwot połowów, ochronę siedlisk i lepsze egzekwowanie przepisów. (PAP)
mrt/ krf/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.