Ten niemający jeszcze nazwy superciężki pierwiastek jest silnie radioaktywny i istnieje przez mniej niż sekundę od momentu powstania. Niemal natychmiast rozpada się na lżejsze atomy.

Po raz pierwszy na ślad pierwiastka 115 natrafili w roku 2004 naukowcy rosyjscy, jednak jego zaistnienie nie zostało dotychczas uznane przez odpowiednie międzynarodowe instytucje. Wymagane jest bowiem potwierdzenie pomiarów przez niezależny zespół. Teraz o wynikach udanego eksperymentu poinformowali naukowcy z zespołu Dirka Rudolpha (uniwersytet w Lund). Udało się uzyskać izotop potencjalnego nowego pierwiastka, który w toku promieniotwórczego procesu zwanego rozpadem alfa rozpadł się na inne cząsteczki. W trakcie eksperymentu badacze zebrali dane dające im głębszy wgląd w strukturę i właściwości superciężkich jąder atomowych.

Szwedzki zespół bombardował cienką warstwę pierwiastka ameryku (Am) jonami wapnia (Ca) i rejestrował fotony powstające w związku z rozpadem alfa nowego pierwiastka. Niektóre fotony promieniowania rentgenowskiego miały energię odpowiadająca oczekiwanej energii promieniowania typowego dla tego pierwiastka. Promieniowanie o określonej energii to swoisty „odcisk palca” konkretnego pierwiastka.

Eksperyment został przeprowadzony w niemieckim laboratorium badań ciężkich jonów (GSI) w Darmstadt. W tym samym ośrodku odkryto wcześniej sześć pierwiastków – 109 (meitnerium) w roku 1982, 108 (hassium) w 1984, 110 (darmstadtium) i 111 (roentgenium) w 1994, a 107 (bohrium) oraz 112 (copernicium) w 1996.

Teraz potencjalnym nowym pierwiastkiem zajmą się komitety, w których skład wejdą członkowie międzynarodowych unii czystej i stosowanej fizyki oraz chemii. Zadecydują, czy przed ogłoszeniem odkrycia nowego pierwiastka trzeba jeszcze wykonać dalsze eksperymenty. (PAP)

pmw/ ula/