Zmiana diety ludzi od epoki kamienia po dziś sprawiła, że bakterie żyjące w naszych ustach są coraz mniej zróżnicowane i że przewagę zyskały szczepy wywołujące próchnicę. Mówią o tym analizy DNA bakterii z prehistorycznego kamienia nazębnego, opisane w "Nature Genetics".
Naukowcy kierowani przez dyrektora Centre for Ancient DNA (ACAD) na University of Adelaide, prof. Alana Coopera, analizowali DNA bakterii z kamienia nazębnego, jaki zachował się na szczątkach 34 prehistorycznych mieszkańców Europy północnej.
"Płytka nazębna stanowi jedyne łatwo dostępne źródło zachowanych do dziś bakterii, obecnych na ludzkich zębach" - podkreśla jedna z prowadzących badania dr Christina Adler, obecnie z University of Sydney, która w czasie tych była zatrudniona na University of Adelaide. "Analizy genetyczne płytki mogą stanowić potężne narzędzie badań dotyczących wpływu diety na zdrowie, jak też odległej, historycznej ewolucji genomicznej patogenów jamy ustnej" - dodała ekspert, cytowana przez "New Scientist".
"Znajdowany często na prehistorycznych zębach osad kamienia pełen jest zwapniałych komórek bakterii i resztek pokarmu. Dotychczas nie dawało się zidentyfikować gatunków bakterii. Problem rozwiązało dopiero badanie prastarego DNA" - podkreśla uczestniczący w pracach prof. Keith Dobney. Jak dodaje, obecne metody pozwalają oddzielić bakterie nazębne od tych, jakie dostały się na próbki w wyniku zanieczyszczenia.
Potem naukowcy prześledzili zmiany, jakie zaszły w środowisku bakterii jamy ustnej od czasów myśliwych i zbieraczy przez okres początków rolnictwa, po epokę brązu i średniowiecze. "Skład bakterii jamy ustnej zmienił się wyraźnie najpierw wraz z rozwojem rolnictwa, a potem po raz kolejny, około 150 lat temu. Przez wprowadzenie do powszechnego użytku cukru rafinowanego i białej mąki - w efekcie rewolucji industrialnej - w środowisku bakterii zasiedlających nasze jamy ustne doszło do dramatycznego zmniejszenia różnorodności. W efekcie środowisko to zostało zdominowane przez szczepy wywołujące próchnicę. Jama ustna współczesnych ludzi znajduje się praktycznie w stanie trwałego stanu chorobowego" - tłumaczy prof. Cooper.
Nowe wyniki badań po raz pierwszy obrazują, jak ewolucja człowieka przez 7 500 ostatnich lat z okładem wpływała na żyjące w nas bakterie, jak też związane z tym konsekwencje dla zdrowia - podkreśla naukowiec. "Bakterie jamy ustnej u ludzi współczesnych są wyraźnie mniej różnorodne, niż ich populacje u naszych przodków. Uważa się, że to ma znaczenie dla chronicznych stanów chorobowych jamy ustnej i innych chorób dotykających ludzi współczesnych" - podkreśla Cooper. (PAP)
zan/ ula/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
