Kanadyjscy badacze z uniwersytetu Laval w Quebec odkryli sposób stymulowania naturalnych mechanizmów obronnych organizmu przed chorobą Alzheimera. Testy na szczurach doprowadziły do cofnięcia się objawów choroby.
Badacze od dawna wiedzieli, że istnieje typ komórek znajdujących się w centralnym układzie nerwowym organizmu, które atakują toksyczny dla mózgu beta-amyloid, u chorych odkładający się w postaci blaszek amyloidowych. To komórki mikrogleju, których funkcją jest oczyszczanie mózgu, m.in. z umierających neuronów. Komórki te uczestniczą też w procesach naprawczych mózgu. Problem polegał jednak na tym, jak wzmocnić ich działanie w przypadkach, gdy mózg nie radzi sobie sam ze złogami beta-amyloidu.
W badaniach przetestowano 25 molekuł, które mogłyby wzmocnić działanie komórek mikrogleju, nie będąc jednocześnie toksycznymi dla organizmu. Okazało się, że taką molekułą, i to już przetestowaną w milionach szczepionek, w tym w szczepionce na HPV - wirusa brodawczaka ludzkiego, jest MPL. Ta substancja pomocnicza używana w szczepionkach, to pochodna cząsteczki lipidowej obecnej w błonie komórkowej bakterii gram-ujemnych, czyli np. salmonelli, E.coli, przecinkowca cholery czy powszechnej u ludzi pałeczki helicobacter pylori (odpowiedzialnej za wrzody żołądka).
Zastrzyki z MPL przetestowano na transgenicznych szczurach, wykazujących objawy choroby Alzheimera. Po trzech miesiącach codziennych iniekcji z mózgów szczurów zniknęło nawet 80 proc. blaszek amyloidowych. Zwierzęta poddano dodatkowym testom, określającym ich umiejętności uczenia się nowych czynności - w testach zauważono polepszenie zdolności poznawczych.
Jak wyjaśniali badacze w artykule na stronach uniwersytetu Laval, mechanizm działania MPL jest podwójny: z jednej strony stymuluje tworzenie się nowych komórek macierzystych, z których powstają komórki mikrogleju. Dodatkowo cząsteczki MPL przyczepiają się do komórek mikrogleju i wzmacniają ich zdolność do eliminacji beta-amyloidu.
Naukowcy mówią już o możliwych dwóch przyszłych zastosowaniach MPL. Pierwsze to zastrzyki domięśniowe z MPL podawane osobom cierpiącym już na alzheimera. W tych przypadkach możliwe byłoby wstrzymanie postępów choroby. Drugie zastosowanie to szczepionka stymulująca produkcję przeciwciał, zarówno dla osób już chorych jak i dla osób z grup ryzyka.
Opis badań został opublikowany w tym tygodniu w prestiżowym Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Naukowcy w wydziału medycyny uniwersytetu Laval pracowali wspólnie z firmą farmaceutyczną GlaxoSmithKline. Jak podano na stronach uniwersytetu Laval, GlaxoSmithKline ma wkrótce ogłosić rozpoczęcie badań klinicznych.(PAP)
lach/ agt/ tot/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.