Niealkoholowe stłuszczenie (NASH) to poważne zaburzenie metaboliczne. Przypomina ono patologię spowodowaną przez alkohol, ale występuje u osób, które nie piją alkoholu bądź też spożywają go niewiele. Często są to osoby otyłe oraz z cukrzycą typu 2. Wątroba ulega stanowi zapalnemu oraz stłuszczeniu, czemu towarzyszy upośledzenie jej funkcji.

Większość osób z NASH czuje się dobrze i nie zdaje sobie sprawy z problemu, jednak z czasem może się u nich rozwinąć marskość - stan, w którym wątroba przestaje być zdolna do wypełniania swoich funkcji - a nawet rak tego narządu. W USA marskość wynikająca z NASH jest czwartym co do częstości wskazaniem do przeszczepu wątroby. Według danych opublikowanych w roku 2003 na łamach pisma "Gut", problem dotyczy od 10 do nawet 24 proc. całej populacji.

Naukowcy ze Scripps Research Institute na Florydzie opracowali syntetyczną substancję, która odwraca skutki stłuszczenia wątroby. Preparat o roboczej nazwie SR9238 jako pierwszy skutecznie hamuje produkcję tłuszczów w wątrobie, eliminując proces zapalny i odwracając gromadzenie się tłuszczu w przypadku zwierzęcych modeli stłuszczenia. Jednocześnie znacząco obniża poziom cholesterolu.

Jak wyjaśnia prof. Thomas Burris, badania naukowców ze Scripps Research Institute dotyczyły dwóch naturalnie występujących białek - LXR alfa i LXR beta, które pobudzają wytwarzanie tłuszczu w wątrobie. Udało się znaleźć substancję, która blokuje ich działanie - a jednocześnie jej aktywność jest ograniczona do obszaru wątroby, ponieważ jest szybko metabolizowana.

Naukowcy przez 14 tygodni karmili tłustym pożywieniem myszy. Następnie przez miesiąc podawano im SR9238 - w tym czasie stłuszczenie wątroby cofnęło się. Aktywność genów odpowiedzialnych za wytwarzanie tłuszczu w wątrobie została zahamowana - jego produkcja spadła o 90 proc. Aż o 80 proc. spadła także aktywność enzymu reduktazy 3-hydroksy-3-metylo-glutarylokoenzymu A (HMG-CoA). Enzym ten odpowiada za wytwarzanie cholesterolu - to jego działanie blokują statyny.

U myszy nie zaobserwowano szkodliwych skutków ubocznych - poziom markerów wskazujących na uszkodzenie wątroby nawet się obniżył. Możliwe, że badany związek znajdzie zastosowanie również w leczeniu stłuszczenia wątroby związanego z piciem alkoholu. (PAP)

pmw/ mrt/