Jak podkreślił podczas uroczystości dyrektor Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris prof. Marek Stankiewicz, magnesy to "serce synchrotronu".

"Magnesy powodują zmianę trajektorii cząstek naładowanych poruszających się z prędkością bliską prędkości światła. Poruszają się w próżni. Przy każdej zmianie trajektorii jest imitowanie promieniowanie elektromagnetyczne, które nazywa się promieniowaniem synchrotronowym. To +serce+ u nas będzie najwyższej półki technologicznej” - powiedział prof. Stankiewicz.

Synchrotron to rodzaj akceleratora cząstek emitujący promieniowanie elektromagnetyczne o dużym natężeniu. Jest stosowany do badań m.in. w fizyce, chemii, materiałoznawstwie, geologii, mineralogii, biochemii, farmakologii, biologii i medycynie. Przy jego pomocy można wykonać analizy, których nie da się przeprowadzić stosując inne źródła promieniowania elektromagnetycznego.

Urządzenie, które powstanie w Krakowie będzie mieć obwód 96 metrów. Jest wzorowane na jednym z bardzo nowoczesnych szwedzkich synchrotronów. Będzie umiejscowiony na terenie III Kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie-Pychowicach. Wartość całej inwestycji - która jest współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - wynosi ponad 143 mln zł.

"Budowa tego typu urządzeń to jedyna droga, aby nasze osiągnięcia naukowe były na najwyższym poziomie" - dodał rektor UJ prof. Wojciech Nowak

Wartość kontraktu, który podpisano w poniedziałek z duńską firmą Danfysik, wynosi ponad 2 mln euro.

Na świecie pracuje kilkadziesiąt takich urządzeń, najwięcej w Japonii i USA. W Europie Zachodniej jest ok. 10 synchrotronów, najbliższe Polsce - w Niemczech i Szwecji, nasi naukowcy do tej pory prowadzą badania we współpracy z kolegami z zagranicznych ośrodków.

PAP - Nauka w Polsce

rcz/ ls/ mrt/