Minister Kudrycka oraz węgierski minister stanu ds. strategii ekonomicznej Zoltan Csefalvay w rozmowach z unijną komisarz ds. nauki Maire Geoghegan-Quinn mają poruszyć kwestie wynagrodzeń i poszerzenia udziału w programie "Horyzont 2020" - poinformowało polskie ministerstwo. Jak dowiedziała się PAP, ministrowie nauki będą zabiegać o zwiększenie grantów dla projektów naukowych w nowych krajach UE.

KE rozpoczęła w poniedziałek prace nad wytycznymi dla nowej strategii międzynarodowej współpracy UE z krajami na całym świecie w dziedzinie badań i innowacji. Ma ona być wdrażana w ramach unijnego programu "Horyzont 2020" na lata 2014-2020 oraz wspólnych inicjatyw krajów członkowskich. Z polskiego punktu widzenia ważne jest, że strategia ta ma na celu również wyrównanie szans różnych krajów w dziedzinie nauki i badań rozwojowych, jednak szczegóły planów finansowania tych projektów nie zostały jeszcze podane do wiadomości.

Nacisk, jaki UE kładzie na badania naukowe czy rozwój technologii, należy postrzegać w szerszym kontekście walki o konkurencyjność Unii na globalnym rynku, zwłaszcza w odniesieniu do wschodzących gospodarek.

Komisarz Geoghegan-Quinn powiedziała w poniedziałek, że "w dziedzinie badań i innowacji działanie Unii w pojedynkę nie jest już opcją do przyjęcia. Konieczne jest, by Europa zacieśniła współpracę z międzynarodowymi partnerami".

UE finansuje 24 proc. światowych wydatków na badania, publikuje 32 proc. prac naukowych "o dużym znaczeniu" i odpowiada za 32 proc. wniosków patentowych - przypomina KE.

Nowa strategia KE ma też doprecyzować zasady finansowania przez Unię inicjatyw objętych programem "Horyzont 2020", który jest pierwszym projektem obejmującym niemal wszystkie środki UE przeznaczone na naukę, badania oraz rozwój innowacyjnych produktów i usług.

KE określiła w poniedziałek trzy zasadnicze cele nowej strategii. Po pierwsze ma ona wzmocnić pozycję UE w dziedzinie nauki i innowacji oraz uczynić ją atrakcyjnym miejscem pracy dla najlepszych badaczy świata, co poprawi gospodarczą i przemysłową konkurencyjność Unii. Po drugie program ma przygotować UE na "globalne wyzwania społeczne" dotyczące bezpieczeństwa, żywności i zmian klimatycznych. Po trzecie zaś ma ułatwić dostęp do wiedzy i rynków, a tym samym wspomóc rozwój społeczno-ekonomiczny krajów biedniejszych.

KE przypomina w komunikacie, że UE ma umowy dotyczące sfery badań i innowacji ze 141 krajami, których naukowcy mogą korzystać z unijnego finansowania, lecz ich macierzyste kraje w zamian za to partycypują w budżecie tego programu.

Niemal wszystkie mechanizmy finansowania międzynarodowej współpracy naukowej, innowacji etc. będą finansowane w ramach "Horyzontu 2020". "Będzie to najbardziej otwarty, finansowany ze środków publicznych program na rzecz badań i innowacji na całym świecie (...), (który) pomoże Europie dotrzeć do nowych i wschodzących rynków" - powiedziała w poniedziałek komisarz Geoghegan-Quinn.

Nowa strategia poprzez finansowanie ułatwi współpracę europejskich naukowców z badaczami z całego świata, a także pomoże wykuć międzynarodowe zasady i standardy badań naukowych. KE będzie zdawała sprawę z postępów we wdrażaniu tej nowej strategii co dwa lata.

"Automatyczne finansowanie" w ramach tego programu zarezerwowane będzie dla krajów o niskich dochodach. Państwa zamożne będą korzystały z tych środków tylko w szczególnych okolicznościach - informuje KE, nie podając jednak szczegółów i nie precyzując kryterium zamożności. W kwestii grantów i środków finansowych toczą się jeszcze negocjacje - poinformowały PAP służby komisji UE ds. nauki. Nie jest zatem jasne, z jakiej pomocy skorzystają nowe kraje UE.

Z Brukseli Marta Fita-Czuchnowska

PAP - Nauka w Polsce

fit/ icz/ akl/ mc/ gma/