Były to pierwsze wykopaliska przeprowadzone w tym miejscu.

Badania objęły zarówno wnętrze kościoła, jak i obszar między świątynią a budynkiem plebani. Wedle przekazów źródłowych i informacji od mieszkańców Przeczna w tym rejonie miała się znajdować dawna plebania nowożytna, jednak zamiast jej reliktów, archeolodzy natknęli się na obszerny obiekt późnośredniowieczny o nieustalonej funkcji.

Interesujących odkryć dokonano również po zdjęciu posadzki prezbiterium. "Oprócz trzech odkrytych pochówków, pozyskaliśmy stąd rozproszony zbiór ponad sześćdziesięciu monet. W zdecydowanej większości są to popularne monety XVII-wieczne, takie jak kazimierzowskie boratynki czy solidy królowej szwedzkiej Krystyny Wazy. Trafiliśmy na tylko jedną monetę średniowieczną – krzyżacki brakteat" – wyjaśnia Anna Cicha, doktorantka IA UMK biorąca udział w wykopaliskach.

Krzyżacki numizmat umieszczony był między kamieniami, stanowiącymi drugie ważne odkrycie - potężną kamienną podstawę średniowiecznego ołtarza.

"Najwięcej emocji dostarczyło badanie krypty. Okazała się być ona odmienna od tradycyjnego wyobrażenia na temat krypty, jako sklepionego kolebkowo pomieszczenia, do którego prowadzą schody. Przeczneńska krypta okazała się być po prostu obmurowanym wykopem grobowym nakrytym potężną płytą nagrobną" – opowiada Cicha.

Wewnątrz archeolodzy znaleźli cztery pochówki w trumnach ułożone w dwóch poziomach. Po badaniach antropologicznych okazało się, że należały do dwóch kobiet i dwóch mężczyzn. Dzięki wnikliwym analizom udało się ustalić ich tożsamość. Posłużono się napisami na reliktach dwóch trumien, treścią zachowaną na epitafiach kościelnych, pozostałościami ubrań z krypty i pomocą genealogów z portalu sejm-wielki.pl.

"Są to przedstawiciele dwóch pokoleń rodziny Znanieckich herbu Krzywda, właścicieli dóbr przeczneńskich od końca XVIII stulecia: Adam Paweł Znaniecki (1764-1821), jego córka Zofia Znaniecka (1794-1822), jego syn Michał Znaniecki (1793-1860) oraz żona Michała – Franciszka z Kiełczewskich Znaniecka (1796-1876). Kości po zakończeniu prac zostały ze stosownymi informacjami złożone do wspólnej trumny i powtórnie uroczyście pochowane w krypcie" – mówi archeolog.

Przeczno to mała wieś położona 18 km na północ od Torunia przy historycznym trakcie łączącym miasto z Chełmnem. Znajdujący się w centralne części wsi niewielki kościół, wzniesiony niemal w całości z kamienia, pochodzi z przełomu XIII i XIV stulecia. Może poszczycić się jedną z trzech najstarszych w regionie więźb dachowych (obok toruńskich Domu Kopernika i kościoła św. Jakuba Apostoła). Kilkaset metrów od wzgórza, na którym stoi świątynia znajdują się relikty późnośredniowiecznego rycerskiego gródka stożkowatego, który w latach 1982-1983 badała ekipa prof. Andrzeja Koli.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

agt/