Badania prowadzono w ramach interdyscyplinarnego projektu badawczego „Katalog grodzisk Warmii i Mazur”, finansowanego z Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki – poinformował PAP kierownik przedsięwzięcia prof. dr hab. Zbigniew Kobyliński z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (UKSW) w Warszawie.

Odkrycia dokonała ekipa archeologów podwodnych pracujących pod kierunkiem dr. hab. Andrzeja Pydyna z Zakładu Archeologii Podwodnej Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Naukowcy natknęli się na rzędy pali prowadzące z wyspy w kierunku północnym. Do konstrukcji mostu wykorzystano głównie pale dębowe. Przeprawę wzmacniano również palami wykonanymi z innych gatunków drewna, w tym olchy i brzozy. Maksymalny rozstaw pali wynosi 3,5 m. Zdaniem naukowców wydaje się jednak bardziej prawdopodobne, że szerokość mostu wynosiła tylko ok. 2,5 m, a skrajne pale stanowiły przypory skośne.

Wiek pobranych do analizy dendrochronologicznej próbek drewna dębowego oszacowano na 2 poł. XIII wieku. Badanie polegające na zliczeniu przyrostu słojów drewna wykonał prof. dr hab. Tomasz Ważny z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

„Dodatkowo dwa z zachowanych pali pozwoliły na precyzyjne ustalenie daty ich ścięcia, które nastąpiło zimą 1268/1269, w czasie drugiego powstania Prusów przeciw Zakonowi (1260-1274)” – mówi prof. Kobyliński.

Znaleziony most wiódł do pochodzącego z tego samego okresu krzyżackiego gródka stożkowatego badanego wykopaliskowo przez dr. Jacka Wysockiego z UKSW. Na jego terenie znajdowały się budynki drewniane z kamiennymi posadzkami, pełniące zapewne rolę strażnicy.

„Źródła kartograficzne odnalezione przez historyka Seweryna Szczepańskiego z Iławy wskazują, że most – lub pamięć o nim - funkcjonował jeszcze na początku XVII w. Według mapy z 1620 r. na wyspę prowadził też drugi most, od strony południowej, z rejonu dzisiejszego miasta Iława, ale ślady po nim nie zachowały się” – dodaje prof. Kobyliński.

Dokonane w 2012 roku odkrycia zdaniem archeologów świadczą o tym, że wyspa Wielka Żuława pełniła istotną rolę w systemie militarnym państwa zakonnego, natomiast znajdująca się na niej strażnica rycerska kontrolowała prowadzący z południa na północ szlak komunikacyjny wzdłuż jeziora Jeziorak z Ziemi Chełmińskiej w kierunku Malborka.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

agt/