Zostanie ono również zaprezentowane na dorocznym spotkaniu Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą (EASD), które odbędzie się w dniach 15-19 września w Wiedniu.

Jak przypomnieli autorzy pracy, wątroba odgrywa istotną rolę w metabolizmie glukozy. Dzięki magazynowaniu nadwyżek glukozy - w postaci glikogenu - reguluje poziom tego cukru we krwi, a w przypadku rosnącego zapotrzebowania organizmu uwalnia go z glikogenu do krwiobiegu. Zakażenie HBV powoduje wirusowe zapalenie wątroby typu B, poważne schorzenie, które nieleczone prowadzi do marskości i raka wątroby. Z dotychczasowych obserwacji wynika, że infekcja HBV może również zakłócać funkcje wątroby związane z metabolizmem glukozy. To z kolei może prowadzić do wahań w poziomach glukozy we krwi, a ostatecznie zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy. Stąd podejrzenie, że zaszczepienie się przeciwko HBV mogłoby przeciwdziałać tym powikłaniom.

Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Tajpej w Tajwanie w dużej grupie osób analizowali, czy odporność na zakażenie wirusem powodującym WZW B wywołana szczepieniem może mieć związek z niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy.

Informacje wykorzystane w badaniu pochodziły z elektronicznej dokumentacji medycznej zgromadzonej na globalnej platformie TriNetX. Zbiera ona dane z całego świata odnośnie diagnoz, prowadzonych procedur medycznych, zastosowanych leków, wyników badań laboratoryjnych oraz genetycznych.

Pacjentów wybrano do analizy na podstawie poziomu przeciwciał przeciwko HBV (HbsAb), który jest wskaźnikiem odporności na zakażenie tym wirusem. Wszyscy mieli co najmniej 18 lat. Aby mieć pewność, że odporność na wirusa jest wyłącznie efektem zaszczepienia się, wykluczono osoby, które w przeszłości przeszły zakażenie HBV. W ten sposób zidentyfikowano 573 785 osób zaszczepionych przeciw HBV oraz 318 684 osób, które nie zaszczepiły się przeciwko temu wirusowi.

Okazało się, że osoby zaszczepione miały o 15 proc. niższe ryzyko zachorowania na cukrzycę niż osoby z grupy niezaszczepionej. Efekt ochronny był związany z wiekiem. Najsilniejszy spadek ryzyka – o 20 proc. - dotyczył osób w wieku 18-44 lata. W grupie wiekowej 45-64 lata wynosił 11 proc., a w grupie osób w wieku 65 lat i starszych – 12 proc. Autorzy pracy ocenili, że może mieć to związek z naturalnym starzeniem się układu odpornościowego (immunosenescencja), które odpowiada za słabszą odpowiedź organizmu na szczepienia u osób w podeszłym wieku.

Ochrona była tym silniejsza, im wyższy poziom przeciwciał HBsAb stwierdzano we krwi zaszczepionych.

Co ciekawe, naukowcy zauważyli, że poziom ochrony przed cukrzycą u osób zaszczepionych przeciw HBV różnił się w różnych regionach geograficznych. Na przykład u mieszkańców USA był najmniejszy.

Badacze zastrzegli, że za zmniejszone ryzyko zachorowania na cukrzycę u osób zaszczepionych mogą w pewnym stopniu odpowiadać czynniki natury behawioralnej. Osoby szczepiące się mogą bowiem mieć większą świadomość na temat zachowań prozdrowotnych i chętniej się w nie angażują. Chodzi miedzy innymi o zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną, które są czynnikami zmniejszającymi ryzyko zachorowania na cukrzycę.

Dlatego zdaniem autorów pracy konieczne są dalsze badania, które pozwolą zweryfikować rolę szczepień przeciw HBV w prewencji cukrzycy oraz zrozumieć przyczyny zaobserwowanych różnic. (PAP)

jjj/ bar/