Prawdopodobnie Obserwatorium Very Rubin obserwowało pozasłoneczną kometę 3I/ATLAS na 10 dni zanim inny zespół ogłosił odkrycie. Obiekt wykryto na testowych zdjęciach wykonywanych przez duży teleskop w Obserwatorium Very Rubin.
W serwisie arXiv.org (gdzie zamieszczane są nierecenzowane jeszcze prace)opublikowano wstępną wersję artykułu naukowego opisującego obserwacje komety wykonane przez Obserwatorium Very Rubin. Jest to nowe obserwatorium, zdjęcia z tzw. pierwszego światła z jego teleskopu opublikowano 23 czerwca br. Simonyi Survey Telescope ma 8,4 metra średnicy i jego przeznaczeniem jest regularne wykonywanie co kilka dni zdjęć wszystkich obszarów na niebie.
Okazuje się, że teleskop sfotografował kometę już 21 czerwca, czyli jeszcze w testowej fazie działania. To 10 dni przed ogłoszeniem odkrycia obiektu przez projekt ATLAS. Kolejne zdjęcia analizowane w artykule były wykonywane do 7 lipca. Kometa nie była celem obserwacji, po prostu teleskop akurat patrzył na ten obszar nieba, w którym się znajdowała.
Łącznie znaleziono 49 zdjęć komety, aczkolwiek część z nich nie nadaje się do analizy z powodów technicznych (np. zostały uzyskane w trakcie ustawiania teleskopu). Kometa przestanie być fotografowana przez Obserwatorium Very Rubin 22 sierpnia, gdy przemieści w obszar poza zasięgiem przeglądu nieba wykonywanego przez teleskop. Naukowcy spodziewają się, że do tego czasu uzyskają co najmniej kolejnych 100 zdjęć komety.
W artykule, którego autorami jest ponad 200 osób (w tym Polacy), zaraportowano pomiary astrometryczne, fotometryczne oraz analizę morfologii i aktywności komety 3I/ATLAS. Aktywność kometarną obiekt wykazywał już 21 czerwca. Pomiarów użyto do doprecyzowania orbity komety i wykazania, że nie ma ona zmienności fotometrycznej w skalach godzin. Szacowany rozmiar jądra komety to 5,6 km z błędem 0,7 km.
Międzygwiazdowy obiekt 3I/ATLAS, oznaczony też jako C/2025 N1 (ATLAS), został odkryty 1 lipca 2025 roku przez program badawczy Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) w Río Hurtado w Chile. To trzeci znany obiekt, który wleciał do Układu Słonecznego z przestrzeni międzygwiazdowej.
Obserwatorium Very Rubin ma przez 10 lat prowadzić przegląd całego nieba, nazwany Legacy Survey of Space and Time (LSST). Jest to projekt prowadzony przez Stany Zjednoczone, ale w jego ramach współpracuje kilkadziesiąt krajów, w tym wielu polskich naukowców.(PAP)
cza/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
