Historia i kultura

Gdańsk/ W centrum miasta odkryto płytę przedstawiającą rycerza z XIII w.

02.07.2025. Płyta nagrobna z wizerunkiem rycerza z pocz. XIII w. odkryta podczas prac archeologicznych na gdańskiej starówce, 2 bm. Wykopaliska prowadzone są w miejscu, w którym kiedyś działała kultowa lodziarnia Miś. (jm) PAP/Adam Warżawa
02.07.2025. Płyta nagrobna z wizerunkiem rycerza z pocz. XIII w. odkryta podczas prac archeologicznych na gdańskiej starówce, 2 bm. Wykopaliska prowadzone są w miejscu, w którym kiedyś działała kultowa lodziarnia Miś. (jm) PAP/Adam Warżawa

Zespół archeologów z ArcheoScan odkrył w centrum Gdańska płytę nagrobną z ok. XIII w. przedstawiającą rycerza. Badacze wcześniej natrafili w tym samym kwartale m.in. na kościół z 1140 roku.

Członkini zespołu archeologów Sylwia Kurzyńska w rozmowie z PAP wyjaśniła, że prace w kwartale ulic Czopowa, Sukiennicza i Grodzka są prowadzone od 2023 roku. "Jest to centrum Gdańska, miejsce, o którym potocznie mówi się +zamczysko+, stanowisko archeologiczne Śródmieście I, więc pierwsze i najważniejsze, bo w samym centrum miasta" - dodała.

Krzyżacy w tym miejscu w latach 1335-1341 wybudowali murowany zamek. Twierdza została rozebrana przez gdańszczan w 1454 roku.

Kurzyńska podała, że w w ubiegłym roku, w trakcie prowadzonych w tym miejscu prac, archeolodzy odkryli m.in. fragmenty drewnianego kościoła z 1140 roku. Zdaniem archeolog, później w miejsce drewnianego kościoła musiał stanąć kolejny kościół, tym razem ceglany.

"To, co odkopujemy w tym miejscu, to jest szaleństwo" - stwierdziła Kurzyńska. Zespół kilka dni temu natrafił na dwie płyty nagrobne: z wapienia gotlandzkiego i piaskowca oraz drewnianą trumnę.

"Na płycie z wapienia widnieje sylwetka rycerza. Ma on kolczugę, miecz na prawym ramieniu i tarczę. Dodatkowo zachował się fragment buta kolczego, i fragment nogawic kolczych" - tłumaczyła.

Dodała, że postać jest ujęta w arkady, co może wskazywać, że płyta pochodzi z XIII lub początku XIV wieku. Ma ok. 150 cm długości.

"W przyszłym tygodniu planujemy podnieść płytę i mam nadzieję, że będzie pod nią zachowany pochówek" - zdradziła ekspertka.

Nie wiadomo kto był pochowany w tym miejscu. Zdaniem Kurzyńskiej, nie mógł to być zwykły mieszkaniec grodu. "Biorąc pod uwagę wartość zbroi kolczych, wartość miecza i samo przedstawienie pozycji rycerza, który jest wyprostowany z uniesionym mieczem, był to zapewne dowódca albo władca" - dodała.

Zdradziła, że niebawem płyta zostanie wydobyta z ziemi, poddana konserwacji i trafi do Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Pracę należy wykonać jak najszybciej, ponieważ wapień, z którego jest wykonana, szybko utlenia się na powierzchni. "Zauważamy, że ostre krawędzie zaczynają się łuszczyć" - powiedziała.

Archeolodzy planują również podnieść płytę nagrobną wykonaną z piaskowca. "Jest ona zniszczona, ma arkady, maswerk i ślady o intensywnej zielono-niebieskiej barwie – węglanowej korozji miedzi, być może pozostałości po metalowej aplikacji" - zaznaczyła Kurzyńska.

Pomiędzy płytami z piaskowca i wapienia archeolodzy odkryli również drewnianą trumnę, a wokół niej czaszki ludzkie.

Wcześniej zespół ArcheoScan, poza kościołem na planie greckiego krzyża z 1140 r., odkrył ponad 250 pochówków i sześć kamiennych płyt nagrobnych.(PAP)

Nauka w Polsce

pm/ wj/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Ogłoszono konkurs Ministra Spraw Zagranicznych na Najlepszą Książkę Historyczną

  • Źródło: Wikipedia/ domena publiczna

    Z Placu Zbawiciela na Zamkowy – 105 lat temu po Warszawie zaczęły jeździć pierwsze autobusy

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera