
Naukowcy Politechniki Krakowskiej opracowali mobilny skaner, który pozwala precyzyjnie sklasyfikować urobek górniczy podczas sortowania wydobytych skał. Urządzenie zostało skomercjalizowane przez międzynarodową firmę i jest już wykorzystywane w kopalniach m.in. w Szwecji, Kanadzie i Brazylii.
Jak poinformowała we wtorek uczelnia, mobilna stacja analityczna LSX 400 ma gabaryty kserokopiarki. Dzięki posługiwaniu się zaawansowaną analizą rentgenowską pozwala precyzyjnie sklasyfikować urobek górniczy podczas sortowania wydobytych skał. To obniża wydatki na energię i znacząco ogranicza ilość odpadów, zwiększając efektywność procesu przeróbki materiału górniczego.
Wynalazek został opracowany przy kluczowym udziale naukowców Politechniki Krakowskiej oraz studentów z Międzywydziałowego Koła Naukowego Inteligentnej Integracji Innowacji PK. Zamawiającym była firma Comex, dostarczająca rozwiązania przemysłowe do kopalń i zakładów przeróbczych na całym świecie.
Kierownik projektu dr inż. Anna Romańska z Wydziału Inżynierii Elektrycznej i Komputerowej PK wyjaśniła, że naukowcy i studenci z krakowskiej uczelni stworzyli koncepcję, brali udział w opracowaniu projektu oraz budowie prototypu urządzenia, które służy do skanowania urobku górniczego.
Dokonuje ono precyzyjnych analiz jakościowych i ilościowych materiału wydobywanego w kopalniach przy wykorzystaniu m.in. promieniowania rentgenowskiego o płaskiej geometrii wiązki (fan beam). Politechniczny skaner umożliwia analizę materiału w różnych technologiach rentgenowskich: XRT (transmisja rentgenowska) i XRF (fluorescencja rentgenowska).
„Analiza uzyskanych wyników pozwala jednoznacznie powiedzieć, jaka jest procentowa zawartość danego materiału, np. cennych minerałów, w wydobytej bryle” – zaznaczyła dr Romańska, cytowana w komunikacie uczelni.
Według naukowców wyniki analiz pozwalają na precyzyjne skonfigurowanie urządzeń sortujących pracujących w skali przemysłowej, których zadaniem jest odrzucenie nieużytecznych skał od wartościowego surowca.
Wskazali oni, że na podstawie danych uzyskanych z LSX 400 i wprowadzonych do urządzeń sortujących oddzielenie produktu od odpadu z urobku kopalnianego na poziomie kilkuset ton na godzinę odbywa się ze skutecznością 97-98 proc.
Przygotowana dzięki Politechnice Krakowskiej innowacyjna jednostka jest już używana w kopalniach m.in. w Szwecji, Kanadzie i Brazylii. Skanery LSX 400 – wskazali przedstawiciele PK - znajdują zastosowanie w analizie wielu surowców, m.in. węgla, magnezytów, fluorytów oraz rud metali, takich jak ruda ołowiu, cynku, miedzi czy złota.
Realizacja projektu została sfinansowana z funduszy unijnych za pośrednictwem Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości w ramach Bonu na Innowacje, który otrzymała firma Comex. Wykonawcą usługi badawczo-rozwojowej była spółka celowa Politechniki Krakowskiej Intech PK, a wraz z nią studenci i pracownicy uczelni.
W przyszłości zespół dr Romańskiej zamierza przy pomocy sztucznej inteligencji rozwinąć opracowaną technologię analizy obrazu i zastosować ją w innych branżach niż górnicza.
„Realizujemy grant w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego +Studenckie koła naukowe tworzą innowacje+ na zastosowanie tej technologii do segregacji produktów spożywczych oraz recyklingu. Chcemy zaprojektować urządzenie, które będzie nam +mówić+, jakie produkty spożywcze nadają się jeszcze do spożycia, a jakie elementy danego odpadu można wykorzystać do ponownego przetworzenia" – wyjaśniła dr inż. Romańska.(PAP)
Nauka w Polsce
rgr/ bar/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.