Pierwszy zakażony tym grzybem pająk został zaobserwowany na suficie opuszczonego magazynu prochu w Castle Espie, położonym w hrabstwie Down w Irlandii Północnej w roku 2021 podczas kręcenia serialu telewizyjnego BBC Winterwatch. Początkowo uważano go za znany już gatunek Gibellula pulchra, jednak dokładniejsze badania jego morfologii i składu DNA - z udziałem zarówno naukowców brytyjskich, jak i mykologa João Araújo z Muzeum Historii Naturalnej w Kopenhadze (Dania) - wykazały, że to grzyb wcześniej nieznany.

Jak wskazują naukowcy, pod wpływem przerastającego jego tkanki grzyba pająk (w tym przypadku pospolity w całej Europie czaik jaskiniowy, Metellina merianae) zmienia swoje zachowanie – zamiast kryć się w zakamarkach, przed śmiercią przenosi się w miejsca odsłonięte, na przykład w pobliże wejścia do jaskini, gdzie grzybowi łatwiej zakazić kolejną ofiarę.

Araújo zaznaczył, że grzyby z rodzaju Gibellula specjalizują się w pająkach. „Jeśli przetniemy zainfekowanego pająka, nie zobaczymy już żadnego pająka” — mówi. „W środku znajduje się tylko masa grzyba, która ma kształt pająka”. Z jego ciała wyrastają w końcu owocniki w kształcie lizaków, aby rozprzestrzeniać zarodniki na nowych żywicieli.

Nowego grzyba nazwano na cześć przyrodnika Davida Attenborough, autora niezliczonych filmów pokazujących piękno przyrody i skomplikowane zależności pomiędzy żywymi organizmami. Już kilkanaście gatunków roślin i zwierząt nosi jego nazwisko.

Zdaniem Araújo gatunki takie jak nowo odkryty grzyb mogą pomóc w zwalczaniu szkodników w uprawach i prowadzić do innowacji medycznych. Na przykład cyklosporyna to wywodzący się z "zombifikującego" grzyba lek, który pomaga zapobiegać odrzuceniu przeszczepionych narządów. Dlatego tak ważne jest gromadzenie wiedzy dotyczącej grzybów.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ bar/