Działająca od 1931 r. centrala jest częścią Muzeum i Instytutu Zoologii PAN (MiIZ PAN). Jak powiedział PAP w bieżącym tygodniu kierownik centrali Tomasz Mokwa, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego odmówiło placówce finansowania już trzeci rok z rzędu. Roczny koszt funkcjonowania centrali to ok. 650 tys. zł.

Rzeczniczka resortu nauki podała w czwartek, że wniosek MiIZ PAN został złożony "w ramach naboru wniosków na finansowanie utrzymania aparatury naukowo-badawczej, stanowiska badawczego i obejmuje finansowanie utrzymania Centrali Obrączkowania Ptaków, w latach 2024-2026, na łączną kwotę 1 986 621 zł, w tym na rok 2024 – 650 386 zł, na rok 2025 – 647 191 zł, na rok 2026 – 689 044 zł".

"Wniosek został oceniony pozytywnie i umieszczony na 141 pozycji listy rankingowej. Finansowanie obejmowało wnioski do 85 pozycji rankingu podmiotów zaliczanych do sektora finansów publicznych" - poinformowała Natalia Żyto.

Rzeczniczka przypomniała, że w latach 2022-2023 Muzeum i Instytut Zoologii PAN, pomimo pozytywnej oceny złożonych wniosków, nie otrzymało finansowania na Centralę Obrączkowania Ptaków.

"Jak wskazuje wiceminister nauki Marek Gzik, obecnie rozważane jest dodatkowe finansowanie Polskiej Akademii Nauk, w tym Centrali Obrączkowania Ptaków" - zaznaczyła Natalia Żyto.

Wniosek o zmianę decyzji odnośnie finansowania centrali MiIZ PAN złożyło 8 listopada. W czwartek MNiSW potwierdziło w rozmowie z PAP, że wniosek wpłynął do resortu. 

Centrala jest jedyną tego typu placówką w Polsce. Koordynuje i umożliwia prowadzenie wszystkich krajowych badań związanych ze znakowaniem ptaków i dotyczących m.in. migracji i ekologii tych zwierząt. Dostarcza kluczowych informacji o ich życiu, rozrodzie, przenoszonych przez nie chorobach (w tym ptasiej grypie) oraz populacjach gatunków zagrożonych.

"Przez ostatnie trzy lata funkcjonowaliśmy dzięki finansom wygospodarowywanym z zasobów Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk (MiIZ PAN), którego jesteśmy częścią. Jednak i tak byliśmy zmuszeni zlikwidować dwa i pół etatu, w tej chwili MiIZ PAN nie stać już nawet na pensje dla naszej pozostałej trójki. Teraz już ani nasza macierzysta firma, ani my nie mamy pomysłu na to, jak dalej funkcjonować" - mówił Mokwa w rozmowie z PAP.

Działająca w Gdańsku Centrala Obrączkowania Ptaków od momentu powstania w 1931 r. odnotowała tylko jedną, roczną przerwę w pracy – na początku II wojny światowej.

W Centrali łączy się wszystko to, co jest związane ze znakowaniem (obrączkowaniem) ptaków - "począwszy od szkoleń obrączkarzy - zarówno badaczy, jak i amatorskich miłośników ptaków, poprzez aspekty techniczne - zamówienia na produkcję obrączek, rozsyłanie ich do współpracowników z całego kraju, aż po gromadzenie i uzupełnianie baz danych z informacjami o wszystkich znakowanych w Polsce ptakach" - wyliczał rozmówca PAP.

Wiele osób nie ma świadomości tego, że obrączkowanie to nie tylko badania poznawcze, zagadnienia związane z bioróżnorodnością i ochroną przyrody. Przekłada się ono również bezpośrednio na życie ludzi, np. zdrowie publiczne, umożliwiając pozyskiwanie wiedzy o chorobach przenoszonych przez ptaki.

"Te zwierzęta są wektorami różnych chorób, np. ptasiej grypy, wskutek której wiele kolonii lęgowych mew i rybitw prawie wyginęło w Polsce w 2023 r. W związku z rozprzestrzenieniem się choroby trzeba też było wybić całe stada/hodowle drobiu. Informacja o tym, gdzie są ogniska choroby i jak się ona rozprzestrzenia, są absolutnie kluczowe, aby móc w porę reagować i podejmować odpowiednie kroki zapobiegawcze. A wszystko to umożliwia obrączkowanie dzikich ptaków" - powiedział Tomasz Mokwa. (PAP)

Nauka w Polsce

bar/ kap/ zan/