Daron Acemoglu, Simon Johnson i James A. Robinson laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii

14.10.2024. EPA/Christine Olsson/TT
14.10.2024. EPA/Christine Olsson/TT

Daron Acemoglu, Simon Johnson i James A. Robinson zostali laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych za badania na temat instytucji i ich wpływu na dobrobyt - ogłosił w poniedziałek komitet noblowski Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

Tegoroczni laureaci Nagrody Nobla z ekonomii pokazali, jak ważne są instytucje społeczne dla dobrobytu kraju - podkreślono w uzasadnieniu.

"W społeczeństwach cechujących się niepewnością (porządku) prawnego i instytucjami wyzyskującymi populację nie powstaje żaden wzrost ani zmiana na lepsze. Badania laureatów pomagają nam zrozumieć, dlaczego tak się dzieje" - wyjaśniono.

Źródło: Infografika PAP

Jak dodano, naukowcy dowiedli, że - w miarę jak Europejczycy kolonizowali świat - instytucje społeczne zmieniały się, czasem drastycznie, ale nie wszędzie w taki sam sposób. "W niektórych częściach świata celem była eksploatacja rdzennej ludności i zasobów naturalnych dla własnego zysku. W innych przypadkach chodziło o kształtowanie inkluzywnych systemów politycznych i gospodarczych z myślą o długoterminowej korzyści dla europejskich emigrantów" - podkreślono.

"Zmniejszenie ogromnych różnic w dochodach między krajami jest jednym z największych wyzwań naszych czasów. Laureaci pokazali, jak ważne w osiągnięciu tego celu są instytucje społeczne" - przypomniał przewodniczący komitetu noblowskiego Jakob Svensson.

Acemoglu jest Ormianinem z Turcji, a Johnson i Robinson - Brytyjczykami. Naukowcy pracują w USA - Robinson na Uniwersytecie Chicagowskim, a pozostali dwaj na MIT (Massachusetts Institute of Technology).

Podczas konferencji prasowej połączono się przez internet z Acemoglu, który informację o Nagrodzie Nobla otrzymał podczas pobytu w Atenach. "Jestem w szoku, to fantastyczna wiadomość" - przyznał naukowiec. Wyjaśnił, że było mu wygodniej odebrać telefon w Europie z uwagi na niewielką różnicę czasu, niż gdyby został obudzony w środku nocy w USA, gdzie mieszka na co dzień.

Nagroda Nobla z ekonomii to dziedzina nie wymieniona w testamencie Nobla. Z tego powodu laur przyznawany od 1969 roku formalnie nosi nazwę Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla i - jako jedyny - finansowany jest z funduszy szwedzkiego banku centralnego.

Laureaci Nagrody Nobla otrzymują złoty medal z wizerunkiem fundatora nagrody, Szweda Alfreda Nobla oraz kaligrafowany dyplom. Od 2023 roku to także najwyższa w historii kwota pieniężna, 11 mln koron szwedzkich (około 4,2 mln zł). Ceremonia wręczenia nagrody odbędzie się tradycyjnie 10 grudnia w Sztokholmie, w rocznicę śmierci Nobla.

Do 2023 roku Nagrodą Nobla z ekonomii wyróżniono 93 osoby. Zdecydowana większość z nich to Amerykanie.

Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)

zys/ szm/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Fotodetektor naśladuje pustynną mrówkę

  • Fot. Adobe Stock

    Terapia genowa może „naprawić” łożysko i ocalić ciążę - na razie u świnki morskiej

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera